No abstract

No abstract

No abstract

No abstract

No abstract

Zarys treści. Europejska Konwencja Krajobrazowa -najważniejszy dokument Komisji Europejskiej dotyczący ochrony i kształtowania krajobrazu, zobowiązała wszystkie ratyfikujące ją strony do: zidentyfikowania swoich krajobrazów na całym terytorium kraju; przeanalizowania ich charakterystyk oraz przekształcających je sił i presji; dokonania oceny tak zidentyfikowanych krajobrazów.Celem niniejszego artykułu jest przegląd teoretyczno-metodycznych założeń dotychczasowych typologicznych podziałów krajobrazów w różnym stopniu przekształcanych przez człowieka i na tym tle prezentacja autorskiej koncepcji typologii krajobrazów aktualnych, obejmujących łącznie tzw. krajobrazy "przyrodnicze" i "kulturowe" występujące obecnie w Polsce.Przedstawiona propozycja jest rozwinięciem jednego z nurtów prac nad ogólnopolskim projektem "Identyfikacja i ocena krajobrazów -metodyka oraz główne założenia". Proponowana klasyfikacja oparta jest na dwóch głównych grupach kryteriów: (1) skali antropogenicznego przekształcenia krajobrazu; (2) dominacji określonych form pokrycia oraz struktury i intensywności zagospodarowania terenu. W sumie, na podstawie analizy obecnego zróżnicowania krajobrazów Polski, wyróżniono 3 grupy, 15 typów oraz 49 podtypów krajobrazów aktualnych. Przewidziano także możliwość wyodrębniania czwartego, najbardziej szczegółowego poziomu klasyfikacji -tj. form krajobrazów. Typologia ta może i powinna znaleźć zastosowanie podczas realizacji audytu krajobrazowego, do wykonania którego zobowiązuje uchwalona w 2015 r. tzw. "Ustawa Krajobrazowa".

No abstract

Recently, marginal lands have been attracting attention as areas of high cultural and natural value that are undergoing profound, uncontrolled transformations. These changes are seen as a threat to the cohesion and identity of existing landscapes. However, ongoing processes are often difficult to interpret and evaluate without a long-term historical perspective. Here, we focused on understanding the long-term landscape dynamics in the depopulated and economically marginalized Wiar River basin, where 87% of inhabitants were displaced after World War II. A detailed, spatially explicit land-cover analysis based on eight series of topographic data (dating from 1780 to 2017), in line with the review of archival sources and literature, allowed us for identification of patterns and drivers of change. We linked the driving forces and the resulting landscape properties to four distinct historical periods (i.e. pre-industrial, industrial, socialist, and free-market). We demonstrated how the landscape of 25 villages, dominated for centuries by open farmland, shifted after WWII into extensively forested, and that not all regions in Europe follow the pattern of increasing rate of land-cover change.