No abstract

Vitamin E deficiency is associated with many neurological problems. Although the mechanisms of vitamin E action in neurodegenerative diseases are not clear, there are many possible mechanisms. Examples of such mechanisms are the protective effects of vitamin E against oxidative stress damage and its suppressive role in the expression of many genes involved in the development of neurodegeneration. Many studies have evaluated the relationship between vitamin E intake or vitamin E levels in body fluids and neurodegenerative diseases. Some studies concluded that vitamin E can play a protective role in neurodegeneration with respect to diseases such as Alzheimer's disease (AD), Parkinson's disease (PD), stroke and amyotrophic lateral sclerosis (ALS). Vitamin E supplementation was also associated with risk factors for some neurodegenerative diseases.In this review, we discuss the possible effects of vitamin E on the development and course of AD, PD, stroke and ALS, and the potential mechanisms involved.

Amaç: Bu çalışma yetişkin bireylerde vücut farkındalığının ve bunun antropometrik ölçümlerle ilişkisinin saptanması amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Bireyler ve Yöntem: Çalışma, araştırma kriterlerine uygun olan ve katılmayı kabul eden 80 sağlık çalışanı üzerinde yapılmıştır. Araştırmacılar tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanan anket formu kapsamında bireylerin genel bilgileri, sağlık bilgileri, antropometrik ölçümleri ve vücut bileşimleri alınmış, vücut figürü skalası ve vücut farkındalık anketi uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan erkeklerin yaş ortalaması 27.4±2.70 yıl, kadınların 27.0±2.05 yıldır. Erkeklerin %45.9’u, kadınların %76.7’si normal ağırlıktadır. Her iki cinsiyetin de vücut figürü skalasına göre beden algısı değerlendirmesini doğru yaptığı tespit edilmiştir. Vücut figürünü doğru değerlendiren erkeklerin vücut farkındalık skoru, yanlış değerlendirenlerden anlamlı oranda daha yüksektir. Bireylerin vücut farkındalık skoru ortalamaları ile yaş, antropometrik ölçümler ve vücut bileşimleri arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05). Sonuç: Araştırmaya katılan bireylerin yarısından fazlasının vücut ağırlığını doğru tahmin ettiği, vücut figürü değerlendirmesini doğru yapan erkeklerin vücut farkındalık skorlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Bireylerin tamamının üniversite mezunu olup sağlık alanında eğitim almış olmaları ile bu alanda çalışmaya devam etmelerinin beden ağırlığının doğru değerlendirilmesine katkı sağlayan en önemli faktör olduğu düşünülmektedir. Araştırma sonuçlarının genele yayılabilmesi ve kanıt değerinin arttırabilmesi için daha fazla örneklem sayısına sahip, bireylerin sosyal ve mesleki yaşantısı, çalışma koşulları, aktivite düzeyi ve emosyonel durumu gibi birçok etmenin bir arada değerlendirildiği çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Telomer uzunluğu yaşlanma ile ilişkili olduğu bilinen, genetik ve çevresel faktörlerden etkilenen bir biyogöstergeçtir. Telomer uzunluğunun belirlenmesinde etkili olan en önemli faktörlerden biri olan beslenme bir çevresel faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Oksidasyon ve inflamasyon süreçlerini etkileyerek telomerlerin uzamasına veya kısalmasına yol açabilmektedir. Anti-inflamatuvar olduğu bilinen tam tahıllar, yağlı tohumlar ile antioksidan bakımından yüksek içeriğe sahip meyveler ve sebzeler, antioksidan özelliği olan vitaminler, mineraller ve polifenoller telomerlerin uzamasına veya korunmasına yardımcı olabilirler. İnflamasyonu ve oksidasyonu arttırabilen bazı besin grupları ve besin öğeleri ise telomerlerin kısalmasına yol açabilmektedir. Bu derlemenin amacı beslenme ve telomer uzunluğunun ilişkisi ve telomerleri etkileyen potansiyel mekanizmaları incelemektir. Tam tahıllarda bulunan posa ve biyolojik aktif bileşenler, sebze ve meyvelerde bulunan antioksidanlar ve balıkta bulunan omega-3 gibi bileşenler telomerlerin uzamasına yardımcı olurken, özellikle işlenmiş ette bulunan nitrat ve nitrit gibi bileşenler telomerlerin kısalmasına yol açmaktadır. Telomer uzunluğunun diyetsel faktörler açısından korunmasında meyve ve sebzeden zengin, uygun seviyelerde kurubaklagil ve kuruyemiş içeren, kırmızı et bakımından sınırlı ve sağlıklı yağlar içeren bir diyet tüketimi oldukça önemlidir.

İnsanların çoğu, ihtiyaç fazlası olan gıdaları değerlendirememekte önemli bir bölümünü çöpe atmakta ve gıda israfına yol açmaktadırlar. Dünyada açlığın giderek arttığı düşünüldüğünde, ekmek israfının göz ardı edilmesi mümkün değildir. Öneminden ötürü, bu çalışmada ekmek israf etmeme niyetine etki eden bazı faktörlerin değerlendirmek amaçlanmıştır. Bandırma'da yaşayan 235 kişiye kolayda örnekleme yoluyla anket uygulanmış ve israf etmeme niyetinde etkili olan faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuçlara göre; ahlaki norm, geri dönüşüm alışkanlıkları ve bilgi düzeyi israf etmeme niyeti üzerinde anlamlı bir etkiye sahiptir. Diğer taraftan, farkındalık ve alışveriş alışkanlığı israf etmeme niyeti üzerinde anlamlı bir etkiye sahip değildir. Çalışmanın sonuçları itibari ile işletmelere ve akademisyenlere yol gösterici olması beklenmektedir.