No abstract

No abstract

No abstract

Nowoczesne techniki radioterapii, takie jak IMRT czy stereotaktyczna radiochirurgia, wymagają precyzyjnej lokalizacji obszaru napromienianego. Jedną z form radioterapii sterowanej obrazem (IGRT) jest weryfi kacja położenia obszarów tarczowych przed seansem radioterapii za pomocą kilowoltowej, stożkowej tomografi i komputerowej (kV CBCT). Dokładne poznanie sposobu pozyskiwania obrazu i jego rekonstrukcji za pomocą kV CBCT oraz metod jego porównania z obrazem wykorzystanym do planowania leczenia są niezbędne do właściwej interpretacji informacji o położeniu obszaru do napromieniania. Niniejsza praca przedstawia zasadę działania i implikacje kliniczne zastosowania kV CBCT we współczesnej radioterapii. Use of kilovoltage cone beam computer tomography (kV CBCT) in image-guided radiotherapy (IGRT) in daily clinical practice Precise target localization is necessary for modern radiotherapy techniques such as intensive modulated radiotherapy (IMRT). One example of image-guided radiotherapy (IGRT) is the use of kilovoltage cone beam computer tomography (kV CBCT) performed before the therapeutic irradiation. In-depth knowledge of image acquisition and image reconstruction methods used in kV CBCT as well as image comparison methods used to compare those images and images used for treatment planning, is required for proper interpretation of the results of target localization. This paper describes the fundamental principles of kV CBCT and their clinical implications in contemporary radiotherapy.

Znaczna część pacjentów onkologicznych wymaga leczenia przy udziale energii jonizującej. Skutkiem działania promieniowania jonizującego na skórę jest popromienne zapalenie skóry, któ-rego przebieg może mieć różne natęże-nie. Odczyn popromienny ze strony skó-ry jest źródłem szeregu dolegliwości, takich jak pieczenie, świąd czy też ból w terenie napromienianym. Znaczne nasilenie odczynu popromiennego może nie tylko znacząco pogarszać jakość życia pacjenta, ale też wymagać przerw w napromienianiu, co może przełożyć się na wyniki leczenia. Zapobieganie i leczenie popromiennego zapalenia skóry jest codzienną praktyką radioterapeuty, ale, niestety, niewiele jest dowodów naukowych, na których moż-na oprzeć decyzje terapeutyczne. W niniejszej pracy zaprezentowano przegląd badań klinicznych dotyczących zapobiegania i leczenia popromiennego zapalenia skóry.Słowa kluczowe: radioterapia, popromienne zapalenie skóry, pielęgnacja skóry, odczyn popromienny.Współczesna Onkologia (2010) vol. 14; 3 (223-228) Leczenie popromiennego zapalenia skóry w świetle medycyny opartej na faktach Treatment of radiation dermatitis in the aspect of evidence base medicineJoanna Topczewska-Bruns, Tomasz Filipowski Zakład Radioterapii, Białostockie Centrum Onkologii WstępJedną z metod leczenia nowotworów złośliwych jest radioterapia. Pomimo wielkiego postępu techniki w sposobie dostarczania dawki do obszarów tarczowych z towarzyszącą ochroną narządów krytycznych, w obszarze napromienianym zawsze znajduje się skóra. Popromienne zapalenie skóry będące skutkiem działania promieniowania jonizującego na skórę jest istotnym klinicznie problemem w leczeniu pacjentów, zwłaszcza gdy w terenie napromienianym jest obszar krocza, głowy i szyi czy też piersi. Odczyn popromienny ze strony skóry jest źródłem wielu dolegliwości, takich jak pieczenie, świąd czy też ból w terenie napromienianym. Zmiany w wyglądzie skóry w odsło-niętych częściach ciała, takich jak głowa i szyja, mogą powodować zaburzenia w wypełnianiu ról społecznych czy zawodowych, co w połączeniu z dolegliwościami somatycznymi w istotny sposób pogarsza jakość życia. Pomimo że występowanie rumienia skórnego jest zjawiskiem dość powszechnym u pacjentów poddanych radioterapii, decyzje dotyczące profilaktyki i leczenia odczynu popromiennego nie zawsze poparte są dowodami naukowymi. W niniejszej pracy zaprezentowano przegląd badań klinicznych dotyczących zapobiegania i leczenia popromiennego zapalenia skóry. Popromienne zapalenie skóryW wyniku zadziałania promieniowania jonizującego dochodzi do zaburzenia równowagi między procesem utraty komórek warstwy rogowaciejącej a różnicowaniem i dojrzewaniem komórek macierzystych warstwy podstawnej naskórka [1]. Wraz ze wzrostem dawki całkowitej możliwości odbudowy tkanki prawidłowej dzięki repopulacji stają sie ograniczone. Towarzyszą temu uszkodzenia komórek śródbłonka naczyń, zmniejszenie liczby komórek Langerhansa oraz uwolnienie wielu cytokin prozapalnych, m.in. inter leukiny 1 i 6, czynnika martwicy nowotworów α (tumour necrosis factor α -TNF-α) oraz tr...