Treatment of radiation dermatitis in the light of evidence-based medicine

Abstract

Znaczna część pacjentów onkologicznych wymaga leczenia przy udziale energii jonizującej. Skutkiem działania promieniowania jonizującego na skórę jest popromienne zapalenie skóry, któ-rego przebieg może mieć różne natęże-nie. Odczyn popromienny ze strony skó-ry jest źródłem szeregu dolegliwości, takich jak pieczenie, świąd czy też ból w terenie napromienianym. Znaczne nasilenie odczynu popromiennego może nie tylko znacząco pogarszać jakość życia pacjenta, ale też wymagać przerw w napromienianiu, co może przełożyć się na wyniki leczenia. Zapobieganie i leczenie popromiennego zapalenia skóry jest codzienną praktyką radioterapeuty, ale, niestety, niewiele jest dowodów naukowych, na których moż-na oprzeć decyzje terapeutyczne. W niniejszej pracy zaprezentowano przegląd badań klinicznych dotyczących zapobiegania i leczenia popromiennego zapalenia skóry.Słowa kluczowe: radioterapia, popromienne zapalenie skóry, pielęgnacja skóry, odczyn popromienny.Współczesna Onkologia (2010) vol. 14; 3 (223-228) Leczenie popromiennego zapalenia skóry w świetle medycyny opartej na faktach Treatment of radiation dermatitis in the aspect of evidence base medicineJoanna Topczewska-Bruns, Tomasz Filipowski Zakład Radioterapii, Białostockie Centrum Onkologii WstępJedną z metod leczenia nowotworów złośliwych jest radioterapia. Pomimo wielkiego postępu techniki w sposobie dostarczania dawki do obszarów tarczowych z towarzyszącą ochroną narządów krytycznych, w obszarze napromienianym zawsze znajduje się skóra. Popromienne zapalenie skóry będące skutkiem działania promieniowania jonizującego na skórę jest istotnym klinicznie problemem w leczeniu pacjentów, zwłaszcza gdy w terenie napromienianym jest obszar krocza, głowy i szyi czy też piersi. Odczyn popromienny ze strony skóry jest źródłem wielu dolegliwości, takich jak pieczenie, świąd czy też ból w terenie napromienianym. Zmiany w wyglądzie skóry w odsło-niętych częściach ciała, takich jak głowa i szyja, mogą powodować zaburzenia w wypełnianiu ról społecznych czy zawodowych, co w połączeniu z dolegliwościami somatycznymi w istotny sposób pogarsza jakość życia. Pomimo że występowanie rumienia skórnego jest zjawiskiem dość powszechnym u pacjentów poddanych radioterapii, decyzje dotyczące profilaktyki i leczenia odczynu popromiennego nie zawsze poparte są dowodami naukowymi. W niniejszej pracy zaprezentowano przegląd badań klinicznych dotyczących zapobiegania i leczenia popromiennego zapalenia skóry. Popromienne zapalenie skóryW wyniku zadziałania promieniowania jonizującego dochodzi do zaburzenia równowagi między procesem utraty komórek warstwy rogowaciejącej a różnicowaniem i dojrzewaniem komórek macierzystych warstwy podstawnej naskórka [1]. Wraz ze wzrostem dawki całkowitej możliwości odbudowy tkanki prawidłowej dzięki repopulacji stają sie ograniczone. Towarzyszą temu uszkodzenia komórek śródbłonka naczyń, zmniejszenie liczby komórek Langerhansa oraz uwolnienie wielu cytokin prozapalnych, m.in. inter leukiny 1 i 6, czynnika martwicy nowotworów α (tumour necrosis factor α -TNF-α) oraz tr...

Collagen Type III Metabolism Evaluation in Patients with Malignant Head and Neck Cancer Treated with Radiotherapy

“…Damage to normal tissue is defined as radiation-induced reaction. Radiation dermatitis is estimated to affect 80–95% of patients undergoing radiotherapy [ 5 , 6 ], while the head and neck region, next to the breast and perineal area, is particularly prone to radiation-induced skin reactions [ 7 ]. As a result of the treatment with ionizing radiation of head and neck cancers, damage is done to the skin of the face, neck, and décolleté, which are areas generally conditioning the aesthetics.…”