No abstract

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının ortaokulda sosyal bilgiler öğretmeni olmaya yönelik çaylaklık dönemi gözlemlerinin incelenmesidir. Araştırmanın problemine nitel araştırma türlerinden olgubilim deseni ve çokludurum çalışmasıyla cevap aranmıştır. Araştırmanın katılımcılarını doksan bir sosyal bilgiler öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğretmen adaylarının kendi sosyal bilgiler öğretmenlerine ilişkin çizdikleri resimler, hatırlatıcılı görüşmeler ve yarı yapılandırılmış görüşmelerden kullanılmıştır. Veriler analiz edilirken öncelikle öğretmen adaylarının çizdikleri resimler 4 kategoride değerlendirilmiştir. Bunlar; bilgi aktarıcısı olarak sosyal bilgiler öğretmeni, branşının uzmanı olarak sosyal bilgiler öğretmeni, eğlenceli sosyal bilgiler öğretmeni ve öğrencilerine kendini adamış sosyal bilgiler öğretmenidir. Her kategoriden iki, toplamda sekiz öğretmen adayı ile hatırlatıcılı görüşmeler ve yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının çaylaklık gözlemlerinin daha çok bilgi aktarıcısı ve branşının uzmanı sosyal bilgiler öğretmeni kategorilerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Bu sonuçlar ışığında öğretmen eğitimcilerine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Bu araştırmanın amacı, 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve ders kitaplarına somut olmayan kültürel miras (SOKÜM) unsurlarının nasıl ve ne kadar yansıdığını incelemektir. Bunun için sosyal bilgiler dersi öğretim programı ile ders kitapları beş SOKÜM alanı ve bu alanlara girebilecek unsurlar çerçevesinde incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımıyla desenlenmiş doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda, SOKÜM ifadesine bir kavram olarak programda ve ders kitaplarında yer verilmediği, SOKÜM alanlarının kültürel miras kavramıyla karşılandığı görülmüştür. Öğretim programı kazanımlar açısından dengeli bir dağılım gösterse de, aynı dengenin SOKÜM alanları için geçerli olmadığı, dengesizliğin ise kültürel miras konusunda maddi ve somut olmayan kültürel miras ayrımına gidilmemesinden kaynaklandığı düşünülmüştür. SOKÜM unsurlarının ders kitaplarında kendi başlarına ele alınmak yerine, konuyu örneklendirmek veya zenginleştirmek için kullanıldıkları anlaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Somut olmayan kültürel miras, sosyal bilgiler eğitimi, sosyal bilgiler programı, sosyal bilgiler ders kitapları.