Türkiye'de ilk bir aylık süreçte toplumun COVID-19'a yönelik akut psikososyal tepkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Nitel araştırma desenine göre, Türkiye'de tirajı yüksek beş gazetenin web site arşivlerindeki 11 Mart-11 Nisan 2020 tarihleri arasındaki COVID-19'a yönelik psikososyal tepkileri içeren 179 gazete haberi içerik analiziyle çözümlenmiştir. Web sitelerinde haber içerikleri taranırken kullanılan anahtar kelimeler Türkiye, COVID-19, koronavirüs, pandemi, sağlık, hastalık, karantina, önlem, koruma, müdahale, tepki ve uyum'dur. Bulgular: Araştırmada temalar; salgına karşı oluşan duygusal tepkiler, işlevsel ve işlevsel olmayan baş etme biçimleri olarak sıralanmaktadır. Her bir temanın alt temaları da bulunmaktadır. Salgının akut döneminde toplumda oluşan duygular korku, tedirginlik ve paniktir. Salgına yönelik işlevsel olmayan psikososyal baş etme şekilleri olarak kendi sağlıklarını umursarken başkalarının sağlıklarını umursamama, salgından aşırı korktukları için veya salgın önlemleri sonucunda oluşan kısıtlamalar nedeniyle intihar olguları saptanmıştır. Karantinadakilerin izolasyonlarından kaynaklı öfkelerinin şiddete dönüşmesiyle diğerlerinin hastalığa yakalanması şeklinde isteklerinin olduğu ve COVID-19'u bulaştırmaya yönelik davranışlar sergiledikleri anlaşılmıştır. Salgına yönelik alınan önlem kurallarına uyulması yönündeki ikazlar sonrasında ve örselenebilir grupların kendilerine yönelik stigmatik davranışlara verdikleri bir tepki olarak şiddet davranışları gözlenmiştir. Aşırı korumacı davranışlar sergileyenlerse kendi izolasyonlarını kendileri gerçekleştirmiştir. Salgına yönelik işlevsel psikososyal baş etme şekilleri ise kentten köye göç veya tatil yörelerine gitme, tamamlayıcı tıp uygulamalarına başvurma, karantina kurallarına uymayanları polise ihbar etme, psikolojik destek hizmetleri oluşturma, spiritüel uygulamalara başvurma, salgının kontrol, tedavi ve bakımında etkin çalışanlar için dayanışma ve paylaşma eğilimi gösterme olduğu anlaşılmıştır. Sonuç: Pandeminin akut döneminde çok sayıda birey korku, tedirginlik ve panik yaşamış bu duygularla işlevsel ve işlevsel olmayan baş etme şekillerine başvurmuştur. Bu nedenle pandemilerde toplumun psikososyal tepkilerinin tanımlanması ve ruh sağlığının korunması ve iyileştirilmesi önemli konular haline gelmiştir.

As the cause of the COVID-19 pandemic, climate change, population density, ecological changes, etc. natural phenomena are shown. The physical, chemical, biological, socioeconomic, cultural and psychological effects of COVID-19 have been felt all over the world. COVID-19 negatively affects the environment with an unbalanced increase in medical waste and disposable products, while quarantine and pandemic measures have given an opportunity for nature to renew itself. The causes and consequences of COVID-19 have brought the concepts of environmental health and therefore environmental ethics to the agenda of healthcare professionals. As the environmental ethics attitudes and behaviors of health professionals develop, health professionals will be able to take initiatives to create these attitudes and behaviors in society. Environmental ethics has been evaluated in the context of public health, mostly in the physical health. However, environmental ethics is also very important in terms of community mental health. Living in an unhealthy environment threatens mental health. Because people want to live in a safe environment, every factor that threatens this trust poses a risk for mental health. There is actually literally no way to talk about happiness in an environment where there is no environmental order and nature is deteriorated and polluted. Therefore, we aimed to explain the concepts of environmental health, environmental ethics and mental health during the COVID-19 process. Thus, an important strategy development in the pandemic process can be achieved by enabling the assessment and management of the causes of the COVID-19 pandemic from a broader perspective.

Türkiye’de hemşirelik duygusal habitusu kavramı üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanında “duygu, duygusal emek, habitus, duygusal habitus, sermaye, duygusal sermaye, kültürel sermaye, sosyal sermaye, psikolojik sermaye, simgesel sermaye, hemşire, hemşirelik” anahtar kelimeleri ayrı ayrı ve birlikte kullanılarak tarama yapılmıştır. Tez değerlendirme formu araştırmacı tarafından oluşturulmuştur. Anahtar sözcüklerden duygu, duygusal emek, duygusal habitus, sosyal sermaye, psikolojik sermaye ile ilgili hemşireler ve Hemşirelik öğrencileri ile yürütülen lisansüstü 64 teze ulaşılmıştır. Dolaylı kavramlarla hemşirelik duygusal habitusu hakkında birçok alanda çalışmanın var olduğu anlaşılmaktadır. Bu kavramlar duygusal habitusun temellendiği ve şekillendirdiği hemşirelik sermayeleri ve duygusal emek ile ilgilidir. Tezlerin %78.1 yüksek lisans tezidir. Bu tezler %25 oranında İşletme, %21.9 oranında Hemşirelik ana bilim dallarında; çoğunlukla Hacettepe ve Ondokuz Mayıs üniversitelerinde (%7.8), 2019 (%32.8) yılında yapıldığı görülmüştür. Tezlerin %95.3’ü nicel çalışmadır. sağlık bilimleri enstitülerinde ağırlıklı olarak duygusal emek, sosyal bilimler enstitülerinde psikolojik sermaye çalışılmıştır. En fazla konu çeşitliliği Psikiyatri ve Ruh Sağlığı Hemşireliği eğitim programıdır. Duygusal emek konusunda 21 ve psikolojik sermaye konusunda 8 tez hemşirelerle yürütülmüştür. Hemşirelerin dâhil olduğu sağlık personeli ile yürütülen tezlerin 12’si psikolojik sermaye ve 2’si sosyal sermaye konularındadır. Öğrenci hemşireler ile yürütülen tezler Hemşirelik Ana Bilim Dalı ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programıdır. Hemşirelerin örneklem olduğu tezlerin sadece 4’ü doktora tezidir. Tezlerin büyük çoğunluğunun yüksek lisans tezi olduğu, nicel araştırma deseninde yapıldığı, doğrudan duygusal habitus kavramıyla 1 tez yürütüldüğü saptanmıştır. Duygusal habitus konusunda çalışma yapacak olan araştırmacılara yol gösterici olması beklenmektedir.

 Bu çalışma, 24-26 Ekim 2019 tarihlerinde Erzurum'da düzenlenmiş olan Palandöken 2. Uluslararası Hemşirelik Eğitimi Kongresi'nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.

Afet risk yönetimi çerçevesinde Türkiye’de Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki bir ilde yaşayan ve COVID-19 hastalığına yakalanmış kişilerin kader algısı ve ahlaki olgunluk düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, karma araştırma yöntemine göre dizayn edilmiştir. Katılımcı Bilgi Formu, Teistik Kader Algısı Ölçeği (TKAÖ), Ahlaki Olgunluk Ölçeği ve Afet Risk Yönetimi Çerçevesinde Yapılandırılmış Soru Formu aracılığı ile veriler toplanmıştır. Nitel verilerde içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların ahlaki olgunlukları yüksek düzeydedir. Kadınların ahlaki olgunluk düzeyleri erkeklerden daha fazladır. Katılımcıların bir kısmı kaderin alacağımız tedbirlerden daha güçlü olduğunu belirtmiştir. “Allah her kulun kaderini kendi çabasına bağlamıştır” temasında bazı katılımcıların da hastalığa yakalanmalarını, bireysel sorumluluklarını göz ardı etmedikleri kader inançlarıyla alakalı değerlendirmişlerdir. Bazı katılımcılar hastalık süresince önlem almanın gerekliliğine inanmış ancak çeşitli nedenlerle önlem almayı ihmal ettiklerini belirtmişlerdir. Bazı katılımcılarınsa önlem kurallarına uyarak bireysel sorumluklarını yerine getirdikleri ancak dışa yükleme yaparak bireysel sorumluluğun ağırlığı ile baş etmeye çalıştıkları anlaşılmıştır. Klasik kader algısı, afetlere karşı önlem alma davranışını olumsuz etkilemektedir. Afetlere yönelik önlemlerin alınması ve afet sırası ve sonrasında gerekli psikososyal bakım bakımın gerçekleştirilmesi için multidisipliner çalışmalara gereksinim vardır.

Hastanede gürültü hemşireler ve hastalar için önemli bir sorundur. Gürültüye maruz kalmak ruh sağlığı ve performans üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Çalışma birleştirilmiş klinikte ses düzeylerini saptamayı, gürültünün hasta ve hemşirelerin durumluluk kaygı düzeyleri üzerine etkisini karşılaştırılmayı amaçlamıştır. Çalışma kesitsel tanımlayıcı araştırma özelliğine uygun şekilde gerçekleştirilmiştir. Rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen, çalışmaya katılmaya gönüllü olan 14 hemşire ve 40 hastadan Tanıtıcı Bilgi Formu, Spielberg'in Durumluluk Kaygı-Sürekli Kaygı Envanteri'ni yanıtlamaları istenirken, devlet hastanesinde birleştirilmiş kliniklerin ses düzeyinin ölçümü sabah ve öğleden sonra olmak üzere günde iki defa ve haftada iki gün olarak gerçekleştirilmiştir. Hastaların %65'i ve hemşirelerin tümü klinikte gürültü olduğunu, hastaların %48'i ve hemşirelerin %71'i gürültünün kendilerinde baş ağrısına neden olduğunu belirtmiş, hasta ve hemşirelerin çoğunluğu gürültü kaynaklarının insan ve cihaz sesleri olduğunu belirtmiştir. Kliniklerde ses düzeyinin ulusal ve uluslararası standartlarındaki ses düzeylerinin oldukça çok üstünde olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin durumluluk kaygı puanı 39.29 ± 5.61, hastalarınsa 45.4 ± 4.86'dır. Hasta ve hemşirelerin durumluluk kaygı puanları arasında klinik ses düzeyleri açısından anlamlı bir fark saptanmamıştır (p > .05). Koruyucu ruh sağlığı bakımından gürültünün hemşire ve hastalara etkileri araştırılmalı, hastane ses düzeyinin Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği değerlere uygunluğu sağlanmalı ve sağlık kurumlarında gürültü kontrolü sağlanmalıdır. İleriki çalışmalarda, özellikle gürültünün hemşireler ve hastalar için olumsuz ruh sağlığı etkilerinin araştırılması önerilmiştir.