Zmiany struktury przestrzennej przemysłu samochodowego Brazylii na przełomie XX i XXI wieku

Abstract

Przemysł samochodowy w Brazylii przeszedł w ostatnich dekadach głęboką transformację związaną z unowocześnieniem produkcji, podniesieniem efektywności oraz jakości produkowanych pojazdów. Procesy te zachodziły w sytuacji postępującej liberalizacji gospodarki, integracji regionalnej w obrębie Mercosur oraz globalizacji. Wysokie tempo wzrostu gospodarczego i stabilna sytuacja w kraju przyczyniły się do dynamicznego wzrostu zapotrzebowania na nowe pojazdy, za czym próbowały nadążyć miejscowe fabryki, notujące co roku nowe rekordy produkcji. Ten dynamiczny wzrost sprzedaży na krajowym rynku oraz w sąsiednich państwach skłonił międzynarodowe koncerny do dalszych inwestycji rozbudowujących moce produkcyjne brazylijskich fabryk motoryzacyjnych. Nowe inwestycje napływające do Brazylii diametralnie zmieniły przestrzenną strukturę przemysłu motoryzacyjnego. Na początku lat 90. XX wieku 75% produkcji samochodów pochodziło ze stanu São Paulo, natomiast w 2012 roku jego udział w tym przemyśle zmalał do 41,5%. Pojawiły się nowe centra produkcyjne w stanach: Parana, Bahía, Rio Grande do Sul czy Rio de Janeiro, a dalsze inwestycje w nowych lokalizacjach są w trakcie realizacji. Celem artykułu jest określenie zmian struktury przestrzennej przemysłu samochodowego w Brazylii w latach 1996–2011 oraz próba określenia, czy i gdzie powstały nowe skupienia tego przemysłu.

Rozwój przemysłu w krajowych i regionalnych strukturach gospodarczych

“…Zmiana polityki poprzemysłowej Meksyku, w obliczu wyczerpywania się modelu industrializacji opartej na substytucji importu, wywołała kolejną falę napływu BIZ do tego sektora, związaną z budową nowych, zaawansowanych technologicznie fabryk silników oraz samochodów przeznaczonych głównie na eksport (Carrillo, 1991;Mortimore, 1995;Moreno-Brid, 1996). Następna fala nowych inwestycji związana była z wejściem Meksyku do NAFTA oraz żywiołowym rozwojem produkcji eksportowej, głównie na rynek USA, która obejmowała zarówno gotowe pojazdy, jak i części oraz podzespoły -wykorzystując niższe koszty siły roboczej (Carrillo, 2000;Covarrubias, 2011;Wójtowicz, 2012;.…”