Türki̇ye De Yatirim Ve Askeri̇ Harcamalarinin Ekonomi̇k Büyümeye Etki̇si̇: 1982-2017 Ardl Sinir Testi̇ Yaklaşimi

Abstract

İlk iktisat ekolü olan merkantilistlerden günümüze kadar olan süreçte askeri harcamalar ekonomilerin ve devletlerin devamı için gerekli görülmüştür. Neredeyse bütün iktisat ekollerinde ortak olarak görülen diğer husus ise yatırım harcamalarının ekonomik büyümeyi beraberinde getirdiğidir. Çalışmanın amacı kamu yatırım harcamaları, özel sektör yatırım harcamaları ve savunma harcamalarının ekonomik büyüme ile ilişkisinin analiz edilmesidir. Bu kapsamda çalışmada 1982-2017 periyoduna ait yıllık veriler kullanılarak yatırım harcamaları ve askeri harcamaların ekonomik büyümeye etkisi analiz edilmiştir. Değişkenler öncelikle Genelleştirilmiş Dickey Fuller Birim Kök Testi yardımıyla durağan hale getirilmiştir. Yatırım harcamalarının kamu ve özel sektör olarak ayrı değişkenler olarak modele dahil edilerek ARDL sınır testi ile değişkenlerin aralarındaki ilişki araştırılmıştır. Kurulan model bakımından çalışmanın literatüre katkı sağladığı düşünülmektedir. Çalışmanın sonucuna göre; yatırım harcamalarının ekonomik büyüme üzerinde pozitif etkisi mevcut iken, askeri harcamalar ekonomik büyüme üzerinde negatif ve istatistiksel olarak anlamlı etkiye sahiptir. Dolayısıyla savunma harcamaları ile ekonomik büyüme arasında pozitif ilişki vardır savını savunan Benoit Hipotezi, Türkiye'de geçerli değildir.

Türkiye Ekonomisi Açısından Benoit Hipotezinin Testi

“…In other words, there is a negative relationship between long-term economic growth and defense spending. The conclusion reached in the study is similar to the results found by Lim (1983), Ward and Davis (1992), Galvin (2003), Alptekin (2012), Tuncay (2017), Topal (2018) and Akcan (2019). Toda-Yamamoto causality results indicate the presence of bi-directional causality between two variables.…”

The Impact of Growth and Population on Military Expenditures in Nato Member States: The Panel Ardl Test

“…, Hou ve Chen (2013),Akcan (2019),Khalid ve Habimana (2021) veTorun vd. (2021) askeri harcamaların büyüme (GSYİH) üzerinde negatif yönde bir etkiye sahip olduğu sonucunu elde ederken, Josselin ve Malizard (2022) savunma harcamalarının GSYİH, NATO üyeliği, yurtdışındaki askeri operasyonlar ve dış tehditler ile pozitif yönde ilişkili olduğu sonucuna ulaşmışlardır.…”

“…2005), (d'Agostino vd. 2019 ve(Akcan, 2019) çalışmaları ile farklı sonuçlar elde edilmiştir. Askeri harcamaların ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediği sonucunu elde eden bu çalışmalar incelendiğinde çalışmaların az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeleri içerdiği görülmektedir.…”

Revisiting of The Relationship Between Defense Expenditures and Economic Growth in Turkey: A Fourier Approach

“…

Bu çalışmada Türkiye'de 1960-2019 dönemi için savunma harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bu amaçla ilk olarak değişkenlerin durağanlığı Fourier Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin (FKPSS) ve Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin (KPSS) durağanlık testleriyle araştırılmıştır.

…”