Türkçede Aitlik Ulamı ve Biçimsel İfadesi

Interactive Grammar and Complex Nominalizations in Turkish

“…25 Türkçede iyelik öbeklerinde ilgi durumu ve iyelik çekimi ile ilgili özerk biçimyapısal işlemlerle ilgili ayrıntılar için bkz. Kunduracı, 2013, 2015, 2017 İkinci adım, tümcemsi tabanına -DIK ekini ekleyen ve T' tabanından tümcemsi adlaşma (T'A) türünü üreten biçimyapısal bir türetim işlemidir. -mA eki basit bir eylem kök/tabanına eklenirken (bkz.…”

Türkçede Bileşik Eki ve Türetimsel Dizil

“…(2) a. evin manzara (-sı) b. okyanus manzara* (-sı) c. evin okyanus manzara* (-sı) Bu savı destekleyen diğer bir nokta da bileşik içeren 1. ve 2. kişili iyelik öbeklerinde 1. kişi 39 Bu savın aksine, Hayasi (1996) bu karmaşık yapıdaki -(s)I(n)'a iyelik (+kişi) işlevi, Bozşahin (2002) ise bu yapılardaki -(s)I(n)'a hem iyelik (+kişi) hem de bileşik gösterme işlevinden oluşan birleşik bir işlev yüklemektedir. 40 Kunduracı (2013Kunduracı ( , 2015Kunduracı ( , 2017 "Kişi" gibi "Aitliğ"in de Türkçede alt değerleri olan (+/-gibi) bir dilbilgisel ulam olduğunu tartışmaktadır. Bu sebeplerle, bu çalışma biçimbilgisini/biçimyapısını sözlükçe, sözdizim, anlambilgisi ve sesçil yapıdan ayrı ancak bu bileşenlerle etkileşim içinde olan, sözdizimsel süreçlerden önce olduğu gibi sözdizimsel süreçlerden sonra da işlem gerçekleştirebilen (Kunduracı 2013(Kunduracı , 2019a(Kunduracı , 2019b, özerk bir dizge olarak değerlendirmiş; Türkçede bileşik ekini bir biçimleyici olarak sunmuş ve bu ekin eklenme/eklenememe süreçleriyle biçimsel özerkliği göstermeyi hedeflemiştir.…”

“…Bu biçimsel kısıtlama aynı biçimsel kuralın art arda uygulanmasını engellemektedir. Yani, §3'te Şekil 1'de 2. adımdaki -(s)I(n) eklenmesinden sorumlu işlemdeki biçimsel kural (BK), badem şeker-i gibi bir bileşikli türetimde kullanıldığı gibi, (onun) şeker-i yapısındaki gibi bir eklenmede de kullanılmaktadır (iyelik öbeklerindeki -(s)I(n) süreci için bkz Kunduracı, 2015)…”

Türkçe Sesli Betimlemede Gönderimsel Ögeler

“…c. Türkçedeki bazı eklerin çokişlevliliği, yapıların yorumlanmasını güçleştirmektedir. Özellikle (belirtili ve belirtisiz) ad tamlamalarında görülen -(s)I(n) ekiyle ilgili son zamanlarda yapılan çalışmalarda, bu ekin aitlik ulamı (Kunduracı, 2015) Sonuç olarak, engelli bireylerin toplumsal yaşama daha etkin bir biçimde katılabilmeleri için yapılan çalışmalar arttıkça, sesli betimlemenin de önemi artacaktır. Son yıllarda SB, akademik araştırmanın yanısıra uygulama alanı olarak da giderek daha fazla ilgi çeker hale gelmiştir (Snyder, 2008).…”