The effects of different drip irrigation systems and irrigation management on cotton lint yield, yield components and lint quality

Abstract

Bu çalışma Diyarbakır koşullarında, 2016-2017 yıllarında, farklı damla sulama sistemleri ve farklı sulama suyu düzeyleri kullanılarak pamuk bitkisinde lif verimi, verim öğeleri ve lif kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulan denemede ana konuları farklı damla sulama yöntemleri (I1: Yüzey damla (YD), I2: Yüzeyaltı damla 30 cm (YAD), I3: Yüzeyaltı damla 40 cm) alt konuları ise farklı sulama suyu düzeyleri (K1: 1.25 × ETc (bitki su tüketimi), K2: 1.00 × ETc, K3: 0.75 × ETc) oluşturmuştur. Sulama aralığı 5 gün olarak uygulanmıştır. Lif verimleri 2016 yılında konulara bağlı olarak 1108-1734 kg ha-1 arasında, 2017 yılında ise 1117-2457 kg ha-1 arasında değişmiştir. En yüksek lif verimleri her iki deneme yılında da I3K1 konusundan elde edilmiş olup, ortalama 2085 kg ha-1 'dır. Bütün damla sulama sistemlerinde sulama suyu arttıkça lif verimi de artmıştır. Benzer şekilde artan sulama suyu ve YD'dan YAD'a doğru gittikçe bitki boyunda artış sağlanmış olup en yüksek değer (85.6 cm) I3K1 konusundan elde edilmiştir. En yüksek çırçır randımanı değeri ise I3K1 konusundan (% 47.4) elde edilmiştir. Genelde su stresinin artması silkme oranını arttırmıştır. Sulama suyu miktarı arttıkça lif kopma uzaması ve olgunluk indeksi de artmıştır. Farklı damla sulama sistemleri de lif kopma dayanıklılığını artırmıştır. Diğer lif kalite parametreleri arasındaki farklılıklar istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Lif verimi ve diğer özellikler bakımından en iyi sonuç I3K1 konusundan elde edilmiş olmasına karşın, optimum su kullanımı göz önüne alındığında bitki su tüketiminin tam olarak verildiği ve 40 cm (YAD) derinliğe gömülü sulama sistemi olan I3K2 konusu önerilmiştir.