The effect of rational emotive parent education program on parents’ irrational beliefs and parenting stress<p>Akılcı duygusal aile eğitim programının anne babaların akılcı olmayan inançlarına ve anne babalık streslerine etkisi

Abstract

The aim of the study is to investigate the effects of Rational Emotive Parent Education Program (REPEP) on parents’ irrational beliefs and parenting stress. In the study, a semi-experimental research design with a pre-test, post-test and follow-up measures on experimental and control group was used. While the first factor shows the independent procedures (like experimental and control groups), other factors show the repetitive measures in various conditions (like pre-test, post-test and follow-up measures) in relation to the dependent variable. It was studied at a state school in spring of 2013-2014 educational years. The experimental group consists of a total of 26 parents, including 4 fathers and 22 mothers. These groups include volunteer parents who scored a half standard deviation above in Parents’ Stress Scale (PSS) and Parents’ Irrational Beliefs Scale (PIBS). While the experimental group (n=13) received a 7-week Rational Emotive Parent Education Program, the control group (n=13) had no such education. The study results show that upon the experimental practice and follow-up processes, there is a decrease not only in parenting stress, but also in irrational beliefs of the experimental group. The results are also in accordance with the related literature. ÖzetBu araştırmanın amacı, Akılcı Duygusal Aile Eğitim Programının (ADAEP), anne babaların akılcı olmayan inançları ve anne babalık stresleri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada ön-test, son-test ve izleme ölçümlü, deney ve kontrol gruplu yarı deneysel bir desen kullanılmıştır. Bu desende birinci faktör bağımsız işlem gruplarını (deney ve kontrol) gösterirken, diğer faktör bağımlı değişkene ilişkin farklı koşullardaki tekrarlı ölçümleri (ön-test, son-test ve izleme ölçümü) göstermektedir. Çalışma 2013-2014 bahar yarıyılında bir devlet ilkokulunda gerçekleştirilmiştir. Deney grubu 4 baba, 22 anne olmak üzere 26 ebeveynden oluşmaktadır. Deney grupları Anne Baba Stres Ölçeği (ABSÖ) ile Anne Babaların Akılcı Olmayan İnançları Ölçeğinden (ABAOİÖ) ortalamanın yarım standart sapma üzerinde puan alan ve çalışmaya katılmaya gönüllü anne babalardan oluşturulmuştur. Deney grubuna (n=13) araştırmacı tarafından geliştirilen 7 haftalık ADAEP uygulanırken kontrol grubuna (n=13) herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Araştırma sonuçları, deneysel işlem süreci ve üç aylık izleme dönemi sonunda deney grubunda yer alan anne babaların stres düzeylerinin düştüğünü, akılcı olmayan inançlarının azaldığını göstermektedir. Araştırma sonuçları ilgili literatürü destekler niteliktedir.

Şiddet Davranışları Olan Çocuklara Sahip Ebeveynlere Yönelik Şiddetsiz Karşı Koyma Programının Etkisi

“…Ebeveyn eğitimlerinin etkiliğine ilişkin Türkiye'de yapılan benzer çalışmalar incelendiğinde, farklı özelliklere sahip ailelere yönelik pek çok aile eğitimi programı uygulandığı görülmektedir. Uygulanan aile ve ebeveyn eğitim programları incelendiğinde ebeveynlerin çocuklarına yönelik tutum ve davranışlarının olumlu yönde değiştiği, özyeterlilik duygularının yükseldiği, ebeveynlikle ilgili stres düzeylerinin düştüğü, anne-baba-çocuk/ergen ilişkilerinin olumlu yönde değişim gösterdiği, ebeveyn ve çocuk arasındaki gerginliğin azaldığı, aile etkileşim tarzları ve üyeler arasındaki ilişkilerin farklılaştığı belirlenmiştir (Bal ve Bedel, 2015;Çekiç, 2015;Kaymak-Özmen, 2013;Kabasakal;Kocayürek ve Sümer, 2009;Yılmaz-Bolat, 2009;Akgün, 2008). Bu sonuçlar, bu araştırmanın bulguları ile paralellik göstermektedir.…”

“…Alanyazın incelendiğinde dünyada ve Türkiye'de ailelere yönelik pek çok farklı aile eğitimi programı uygulandığı görülmektedir. Uygulanan aile eğitim programlarının neticesinde; anne-babaların ebeveynlik becerilerinin arttığı, kendilerini anne-baba olarak daha yeterli hissettikleri, stres düzeylerinin azaldığı, anne-baba-çocuk ilişkilerinin olumlu yönde gelişme gösterdiği, ev ortamında gerginliğin azaldığı, aile içi iletişim ve ilişkilerin pozitif yönde farklılaşdığı görülmüştür (Omer, Schorr-Sapir ve Weinblatt, 2008;Weinblatt ve Omer, 2008;Newman, Fagan ve Webb, 2014;Lavı-Levavı, Shachar ve Omer, 2013;Çekiç, 2015;Epli-Koç, 2013;Kaymak-Özmen, 2013;Kabasakal, 2013;Onaylı ve Erdur-Baker, 2013; Kocayürek ve Sümer, 2009;Akgün, 2008. Şahin ve Kalburan (2009 yurt dışında uygulanan farklı aile eğitimlerinin etkililiğini inceledikleri meta analitik çalışmasında, uygulanan programların sonunda ebeveynlerin anne-babalık davranışlarının olumlu yönde değiştiği; ebevynlikle ilgili stres düzeylerinin düştüğü ve özyeterlilik duygularının yükseldiğini belirlemiştir.…”

Irrational Beliefs of Gifted Children’s Parents in Turkey

“…Irrational beliefs of parents have also negatively influenced family atmosphere and functions (Hamamcı & Bağcı, 2017). Studies have pointed out that training programs for parents can relieve parenting stress and irrational parental beliefs (Çekiç, Akbaş, & Hamamcı, 2016;O. A. David, D. David, & Dobrean, 2014;Gavita & Joyce, 2008).…”