Sosyal Bi̇lgi̇ler Öğretmen Adaylarinin 2018 Öğreti̇m Programindaki̇ Değerlere İli̇şki̇n Hi̇yerarşi̇leri̇, Gerekçeleri̇ Ve Öneri̇leri̇

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 2018 yılında yayımlanan Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı'nda yer alan değerlere ilişkin görüşlerini inceleyerek değer hiyerarşilerini gerekçeleriyle birlikte ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada eğitim alanında yaygın biçimde kullanılan temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2019-2020 eğitimöğretim döneminde Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan sosyal bilgiler öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanının çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırmada belirlenen ölçüt ise "Sosyal Bilgiler Öğretim Programları" dersini almak ve başarıyla geçmiş olmaktır. Bu ölçüte göre araştırmaya 12'si kadın, 5'i erkek olmak üzere toplam 17 sosyal bilgiler öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak mülakat kılavuzu yaklaşımı kullanılmıştır. Mülakatlardan elde edilen verilerin analizinde ise kuramsal (tümdengelimsel) tematik analiz yaklaşımı benimsenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının çoğunluğu tarafından en önemli görülen değerlerin sırasıyla Yılar, M. B., & Karadağ, Y. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 2018 öğretim programındaki değerlere ilişkin hiyerarşileri, gerekçeleri ve önerileri. 477 saygı, adalet, vatanseverlik, sorumluluk, dürüstlük ve aile birliğine önem verme değerleri olduğu; en az önemli görülen değerlerin ise estetik, yardımseverlik, tasarruf, dayanışma ve bilimsellik değerleri olduğu bulunmuştur. Öğretmen adayları, 2018 öğretim programında eşitlik ve tasarruf değerlerine ilk kez yer verilmesini olumlu bir gelişme olarak değerlendirmişlerdir. Katılımcılar öğretim programı için 23 değer önerisinde bulunmuşlardır. Buna göre katılımcıların öğretim programında en çok görmeyi istedikleri değerlerin temizlik, merhamet, nezaket, alçak gönüllülük, vefa ve sabır değerleri olduğu belirlenmiştir.