Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Duyarlılık Değerine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Abstract

Duyarlılık, oldukça kapsamlı ve diğer birçok değerle yakından ilişkili olan şemsiye bir değer niteliğindedir. Sanayileşme süreciyle birlikte insanların giderek bireyselleştiği ve ilişkilerin resmileştiği bir dünyada duyarlılık değerinin farkında olmak ve bu değeri yeni yetişen nesillere ailede ve okulda kazandırmak oldukça önemlidir. Buradan hareketle araştırmada, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının duyarlılık değeri ile ilgili görüşlerini incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu, 2021-2022 eğitim-öğretim döneminde Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan sosyal bilgiler öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanının katılımcı grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örneklemeye göre belirlenmiştir. Araştırmada “Karakter ve Değerler Eğitimi” dersine kayıtlı olmak ölçüt olarak belirlenmiştir. Bu ölçüte göre araştırmaya 8’i kadın, 7’si erkek olmak üzere son sınıfta öğrenim görmekte olan toplam 15 sosyal bilgiler öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak görüşme kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin analizinde ise tematik analiz yaklaşımı benimsenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının duyarlılık değerinin tanımında çoğunlukla sessiz kalmama ve tepki gösterme vurgulamalarını ön plana çıkardıkları, söz konusu değerin kazandırılmasının özellikle toplumsal uyum ve birlikteliğin sağlanması açısından önemli olduğunu düşündükleri tespit edilmiştir. Ayrıca duyarlılık değerini en çok saygı, sorumluluk ve yardımseverlik değerleriyle ilişkilendirdikleri ve bu değerin kazandırılmasında drama, gezi-gözlem, örnek olay ve etkinlik temelli öğretimin faydalı olacağını düşündükleri belirlenmiştir