Sanat ve Psikoloji Etkileşimi: Geleneksel Türk- İslam Sanatları Merkezli Bir Okuma Denemesi

Abstract

ÖzGeçti imiz yüzyılın ba larında bazı sanat dü ünürleri, sanatın psikolojinin temeli olması gerekti i görü ünü savunmu lardır. Bu görü ün temelinde esteti in ayrıntılı bir ekilde ve psikolojik anlamda çözümlenmesi amaçlanmaktadır. Sanatsal objenin kendine özgü niteli i ancak onu izleyenin algı yetisi, dü gücü sayesinde anla ılabilmektedir. Sanat dedi imiz ey, davranı ların ürünüdür. Davranı denildi inde de akla psikoloji gelmektedir. Bu nedenle insanın psikolojik yapısı ile onun estetik algılayı ı arasında anlamlı bir ili kiden söz edilebilir.On dört asırlık bir geçmi e sahip olan slam sanatının, insanın ruh dünyası ile sıkı bir ili kisinin oldu unu söylemek de mümkündür. Kayna ı kutsal vahye dayandırılan bu sanatta insanın kendisini tanıması, mutlak varlıkla ili kisi ele alınmı tır. Bu çalı mada öncelikle psikoloji-sanat ili kisi konu edinilecektir. Bu ba lamda sanatsal yapıtların içerdi i psikolojik ö elere de inilecek, günümüz psikolojisinin sanat ve sanatçıyı de erlendirme ekli ele alınacaktır. Yine kökenleri insanlı ın ba langıcına dayandırılan din ve sanat arasındaki ili kiye de inildikten sonra genel olarak Türk-slam sanatlarının psikolojik mahiyeti ile slam sanatını batı sanatından ayıran özelliklerine de inilecektir. slam sanatının psikolojik analizi, hat ve ebru sanatları ile sınırlı tutulup özellikleri ve içerdi i psikolojik unsurlar ele alınıp irdelenecektir.Anahtar Kelimeler: Psikoloji, Sanat, Sanatçı, Din, slam. AbstractAt the beginning of the past century, some art thinkers claim that the basis of arts should be psychology. This view aims at a detailed psychological analysis of aesthetics. The peculiar nature of artistic object can be understood only through the imaginary perceptive ability of the person who observes it. What we call art is the product of behaviours. The talk of behaviour brings mind psychology. Therefore, there can be talk of a meaningful relationship between the psychological structure of a human being and his/her aesthetic perception.It is also possible to say that there is a tight relationship between the fourteen-century-old Islamic art and the world of the human spirit. In this art, whose root depends on divine revelation, self recognition of the human and his relation with the absolute existence are discussed. In this study, primarily, the relationship between psychology and the arts will be examined. In this context, the psychological element contained in the artistic works and how contemporary psychology evaluates arts and the artists will be analysed. Having dealt with the relationship between religion and art that goes as far back as the beginning of humanity, the psychological nature of the Turkish-Islamic arts in general and the distinctive features of Islamic arts from the western arts will be discussed. The psychological analysis of Islamic arts will be limited to calligraphy and paper marbling and their psychological factors and characteristics will be evaluated in detail.

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerin Resimlerinin İncelenmesi

“…Bu durumda var olan dünyadan kaçan bireylerin var olamayan dünyalar yaratmaları ve bunları farklı biçimde ifade etmeleri gerekmektedir. Yaşam sorunlarını bir tarafa bırakan sanat yapımcısı, hayata yeniden anlam vererek ve yeni biçimler oluşturarak kendini ortaya çıkarmaya çalışmaktadır (Gürsu, 2015). Bu bağlamda OSB'li bireylerin anlatımcı/dışavurumcu ve biçimci bir yapıda resim oluşturma eğilimlerini anlamak kolaylaşmaktadır.…”

“…Sanat, bizi yaşam sorunlarının yükünden kurtarmakta ve hayatımızı anlamlandırmamıza yardımcı olmaktadır. İnsanın doğası, tekdüze ve sıradan şeylerden kaçmakta, kendini dışa vuracağı yeni alanlara yönelmektedir (Gürsu, 2015). OS-B'li bireylerin tercih ettiği sanatsal ifade araçlarının incelenmesi ve anlaşılmasının OSB'li bireyleri anlama konusunda önemli olduğu düşünülmektedir.…”

Calligraphy as a Metaphoric Tool for Basic Design Courses

“…Other scholars noted the fact that, in addition to the ability calligraphy as a form of writing provides in terms of understanding the thoughts of the artist, its aesthetic presentation capabilities are also noteworthy (Gürsu, 2015).…”

9-11 Year Old Students’ Perception of Violence Reflected in Their Drawings

“…What we call art is a production of the behaviors. And what we call behavior is related to psychology (Gürsu, 2015). Some of the philosophers of the beginning of the last century are of the opinion that art need to be the basis of the psychology Acar (2015) (trans.…”