Koncepcje wzmocnienia poznawczego. Próba definicji oraz przegląd metod

Abstract

AbstraktKoncepcja wzmocnienia poznawczego (ang. cognitive enhancement) odnosi się do wieloaspektowego i interdyscyplinarnego usprawniania władz poznawczych człowieka. Wzmocnienie poznawcze w szczególności dotyczy sposobów rozszerzenia, intensyfikacji i podniesienia zdolności umysłowych człowieka, w tym -procesów poznawczych, emocji czy zmysłów. Ingerencja ta ma dotyczyć jednostek zdrowych, które świadomie decydują się na przełamanie ograniczeń wynikających z natury ich umysłu. Tekst jest syntezą poglądów na temat wzmocnienia poznawczego głównie z perspektywy filozofii transhumanistycznej. Artykuł zawiera różne definicje wzmocnienia poznawczego, opis metod wzmocnienia poznawczego (biotechnologiczne, niefarmakologiczne i informatyczne) oraz wyzwania i wątpliwości w związku z usprawnianiem władz umysłowych człowieka.Keywords: poznanie; wzmocnienie poznawcze; wzmocnienie ludzkie; kognitywistyka; transhumanizm. WprowadzeniePytania w filozofii i kosmologii, które od tysiącleci pozostają bez odpowiedzi, dotyczą głównie problemów początku, struktur mikro-i makrokosmosu, meandrów ludzkiej świadomości oraz sensu świata i życia. Być może człowiek nie jest w stanie na nie odpowiedzieć, ponieważ jego dotychczasowa wiedza jest niezadowalająca. A może brak odpowiedzi na podstawowe pytania wynika z niewystarczających możliwości umysłowych człowieka? Posiadamy zbyt słabo rozwinięty umysł, nasze zdolności poznawcze naznaczone są licznymi ograniczeniami, a informacje są gromadzone i przetwarzane na biologicznym nośniku -mózgu -który jest niewystarczająco pojemny i zbyt wolny. Niezależnie od tego, czy przyczyną tego stanu rzeczy jest powód pierwszy, czy dru-

Transhumanizm jako wyzwanie dla teologii. Kilka pytań

“…W polskiej literaturze teologicznej i fi lozofi cznej pojawiło się w ostatnich latach wiele prób opisu i analizy transhumanizmu jako nurtu myślowego (np. Kraj 2010;Garbowski 2015;Gunia 2015;Hołub i Duchliński 2018;Falenczyk 2018;Całus 2018;Duchliński i Hołub 2019;2021). Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na obszary styku (a więc także potencjalnego konfl iktu) między myślą transhumanistyczną a teologią, szczególnie katolicką antropologią teologiczną.…”