Etkili Terapist Özellikleri İçin Farkındalık Eğitim ve Uygulamaları: Bir Meta-Sentez Çalışması

Abstract

ÖzBu çalışmanın birincil amacı farkındalık temelli eğitim ve uygulamaların ruh sağlığı alanında eğitim alan ya da çalışan bireyler tarafından nasıl deneyimleniyor olduğunu anlamaya çalışmaktır. Buna paralel olarak söz konusu eğitim ve uygulamaların etkili bir ruh sağlığı hizmeti sağlamak adına ne gibi faydalar sağlayabileceğine dair fikir edinmek de çalışmanın amaçları arasındadır. Ruh sağlığı alanında eğitim alan ya da bu alanda çalışanların farkındalık uygulamaları ve farkındalık eğitimini incelemeye yönelik olarak yürütülmüş 12 niteliksel araştırma meta-senteze dâhil edilmiştir. Metasentez sonucunda ortaya çıkan ana temalar, genel fayda, kuramsal ve kavramsal değişimler, kişilik özelliklerinde değişme-terapist kimliği, yeni beceriler-terapistlik biçiminde sıralanmıştır. Bu ana temalar içerisinde empati, merhamet, ilişki kurma becerisinde artış, kabul, seans içeriğiyle başa çıkabilme, odaklanma gibi kategoriler öne çıkmıştır. Sonuç olarak farkındalık odaklı eğitim ve uygulamaların ruh sağlığı alanında çalışanların hem kişisel hem de mesleki yaşamlarına olumlu katkılar sunduğu görülmüştür.Anahtar sözcükler: Farkındalık, meta-sentez, terapist gelişimi. AbstractThe aim of this study was to conduct a meta-synthesis about mental health workers' and/or students' experiences on mindfulness focused training and education. While doing that the aforementioned trainings' and practices' advantageous on providing an effective mental health service were also examined. A total of 12 qualitative studies which were focused on mental health workers' mindfulness training and practice were included to meta-synthesis. Main themes obtained from the meta-synthesis were, general benefit, theoretical and conceptual changes, changes in personalitytherapist identity, new skills-therapist. Empathy, compassion, increase in relationship skills, acceptance, handling better with session content and focusing were the categories those came to forefront among others. As a conclusion, mindfulness focused trainings and practices contribute to personal and professional life of the mental health workers.

Psychotherapists Awareness and Possible Negative Psychotherapy Outcomes: Problem Sources and Solutions

“…Çünkü insan hayatına dokunabilme potansiyeli olan psikoterapistlerin kendilerine ve danışanlarına yönelik bakış ve değerlendirmelerinin etkisini doğrudan insanların yaşamları üzerinde görmek olanaklıdır. Bu bakış ve değerlendirmeler de psikoterapistlerin içgörü, farkındalık ve bilinçli farkındalık düzeylerinden etkilenmektedir (Gülüm, 2016(Gülüm, , 2017. Psikoterapistler bu özelliklerini danışan için olumlu sonuçlar doğurmayı hedefleyen psikoterapi sürecinde kullanmak durumundadırlar.…”

“…Bilinçli farkındalık (mindfulness) kişilerin dikkatlerini ana odaklayarak ve yargılamadan yönlendirmeleri olarak tanımlanabilir (Kabat-Zinn, 1994). Bilinçli farkındalığın psikoterapistlerin empati, merhamet, ilişki kurma becerisi, kabul, seans içeriğiyle başa çıkma ve odaklanma gibi olumlu özelliklerde artış ile ilişkili olduğu ifade edilmektedir (Gülüm, 2016). Araştırmacılar psikoterapistlerin bilinçli farkındalık düzeyinin artmasının danışanların belirtilerinin azalması, iyilik hallerinin artması ve kişilerarası iyilik hallerine olumlu anlamda katkı sağladığını ifade etmektedirler (Bruce, Manber, Shapiro ve Constantino, 2010).…”

“…Psikoterapistler ve psikoterapist adayları çeşitli bilinçli farkındalık uygulamalarını günlük yaşamlarının bir parçası haline getirerek hem kişisel hem de profesyonel yaşamlarına yönelik gelişmeler kaydedebilirler. Nefes, beden, duygu ve düşünce farkındalığı egzersizi, şefkat egzersizi, meditasyon, yoga, qiqong, tai chi gibi yöntemlerin günlük ya da görece düzenli kullanımına dair olumlu geri dönüşler olduğu görülmektedir (örn., Gülüm, 2016Gülüm, , 2017. Bu egzersizleri seans aralarında, yoğun geçen bir seansın ardından, sabah ya da akşam saatlerinde yapmak; yaşananları anlayıp anlamlandırmaya çalışmak ve ana odaklanabilmek olanaklıdır.…”