Bu çalışmada 35 ülke örnekleminde ve 1990-2016 dönem aralığında, ekonomik, finansal ve politik ülke risklerin doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına ve yabancı portföy yatırımlarına etkileri araştırılmıştır. Panel veri analizi ile bulunan uygulama sonuçları, ekonomik, finansal ve politik risklerin genel olarak yabancı sermaye yatırımlarını negatif yönde etkiledikleri, ekonomik ve finansal risklerin genellikle doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını, politik risklerin ise daha çok yabancı portföy yatırımlarını etkilediklerini göstermiştir. Ortaya çıkan sonuçlar yabancı sermaye yatırımlar çekmek isteyen ülkeler açısından politika önerisi niteliğindedir. Yatırımlar için yeterli sermaye birikimi olmayan ülkelerin ekonomik, finansal ve politik risk faktörlerini iyi şekilde yöneterek ülke risklerini azaltabilecekleri ve böylece yabancı sermaye yatırımları alabilecekleri söylenebilir.
Küreselleşme, piyasalar arasındaki ilişkileri artması, finansal piyasalardaki risklerin yükselmesi, iletişim araçlarının yaygınlaşması ve iletişim maliyetinin düşmesi gibi konular piyasalar arasındaki oynaklıkların artmasına neden olmuştur. Oynaklık ve oynaklık yayılımları finansta önemli hale gelmiştir. Piyasalar arasındaki oynaklık yayılımlarının bilinmesi yatırım kararlarının verilmesi, çeşitlendirme ile riski azaltımı, portföy yönetimi, fiyat keşfi, uluslararası sermaye hareketleri gibi konular bakımından önem taşımaktadır. Bu çalışmada Borsa İstanbul (BİST), döviz kuru ($/₺) ve petrol (WTI) arasındaki oynaklık yayılımları araştırılmıştır. Çalışma 04.01.2010 -15.03.2019 dönemine ait günlük verilerle yapılmıştır. Değişkenler GARCH modeliyle tahmin edildikten sonra Hong'un (2001) varyansta nedensellik testi ile oynaklık yayılımları ve DCC GARCH yöntemiyle de değişkenler arası ilişkiler araştırılmıştır. Çalışma sonuçları Borsa İstanbul ve döviz kuru arasında karşılıklı, petrolden ise Borsa İstanbul ve döviz kuruna doğru tek yönlü oynaklık yayılımları olduğunu göstermiştir. DCC GARCH yönteminde ise petrol ile Borsa İstanbul arasındaki ilişki belirlenmiştir. Bu sonuçlar Borsa İstanbul ve döviz kurunda oluşan oynaklıklarda petrolün önemli bir belirleyici olduğunu göstermektedir.
Gelişmekte olan ekonomiler için yabancı sermaye yatırımlarının çok önemli olduğu bilinen bir konudur. Ülkelere sağlanan sermaye akımlarının ülkelerin kalkınması, cari açıklarının azalması, yatırımlarının artırılması ve buna bağlı olarak istihdamlarının azaltılması gibi konularda pozitif katkılarının olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, yabancı portföy yatırımı girişi ile borsa ve makro ekonomik faktörler arasındaki ilişkinin analiz edilmesidir. Bu çalışmada, 2006:Q1 -2016:Q4 yıllarını kapsayan çeyrek dönemlik veriler ile Otoregresif model (VAR) kullanılmıştır. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre, yabancı portföy yatırımlarından (DYPYG); Borsa İstanbul (DBIST), faiz oranı (DFAIZ) ve döviz kuruna (DKUR) doğru tepkiler görülmüştür. Diğer taraftan döviz kurundan da (DKUR) yabancı portföy yatırımlarına (DYPYG) yönelik tepkinin varlığı tespit edilmiştir. Varyans ayrıştırmasında ise, yabancı portföy yatırımlarında meydana gelen değişimlerin döviz kuru, borsa ve faiz oranı tarafından açıklandığı belirlenmiştir.
Finansal varlıklar içinde pay senetleri riskli varlıklardır ve yabancı pay senedi yatırımcıları yatırımla ilgili risk değerlemesi yaparak yatırım kararı vermektedirler. Kredi risk primleri finansal araç, firma ve ülke risklerinin göstergesi olarak finansal piyasalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, kredi risk prim göstergesi olan kredi temerrüt takasları (CDS) ile yabancı pay senetleri yatırımları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmada, 11 Eylül 2020 – 24 Haziran 2022 döneminde, Türkiye’ye ait 5 yıllık CDS primleriyle yabancı pay senetleri yatırımları verileri kullanılarak Fourier Granger nedensellik analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada CDS’ler ile yabancı pay senetleri yatırımları arasında tek yönlü yani CDS primlerinden yabancı pay senetleri yatırımlarına doğru bir nedensellik tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, yatırımcılar, işletmeler, ekonomik ve finansal karar alıcıları açısından kullanılabilirlik taşımaktadır.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
hi@scite.ai
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.