Bu çalışmanın amacı Türkiye’de birincil enerji tüketimi, yenilenebilir enerji tüketimi, karbondioksit salınımı ve ekonomik büyüme arasındaki uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisini ARDL sınır testi ile araştırmaktır. Bu bağlamda değişkenler, Peseran, Shin ve Smith (2001) tarafından geliştirilen ARDL sınır testi yaklaşımı yardımıyla, 1990-2019 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizde elde edilen bulgular çerçevesinde, değişkenler arasında uzun dönemde eşbütünleşme ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çerçevede, birincil enerji tüketimi ve ekonomik büyümenin; karbondioksit salınımı üzerinde etkisinin pozitif yönde olduğu ancak yenilenebilir enerji tüketiminin karbondioksit salınımı üzerinde pozitif yönlü bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Öte yandan elde edilen değişkenlerin uzun dönem katsayılarına göre Türkiye’de ele alınan dönemde, birincil enerji tüketiminin ekonomik büyümeye kıyasla uzun dönemde karbon salınımını daha fazla arttırdığı yani çevreye daha fazla zarar verdiği elde edilen bulgular arasında yer almaktadır.
Nispeten diğer sektörlere göre daha düşük düzeyde teknoloji ve temel beceri gerektiren turizm sektörü özellikle ada ülkeleri ve gelişmekte olan ülkelerde yarattığı istihdam ve sağladığı döviz girdisi ile makroekonomik problemlerin çözümlenmesinde önemli bir sektör niteliği taşımaktadır. Ayrıca turizm sektörü, yiyecek, içecek, inşaat, ulaşım ve konaklama gibi birden fazla sektörü dolaylı yönden etkileyerek ekonomik büyümeyi desteklediği düşünülmektedir. Yapılan bu çalışmanın amacı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için turizm gelirleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi açıklamaktır. Söz konusu ilişkinin varlığı, K.K.T.C’ye ait 1990-2019 dönemini içeren yıllık veriler kullanılarak değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi Granger (1969) tarafından geliştirilen nedensellik testiyle, değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki ise Johansen’in (1988) geliştirdiği eşbütünleşme testi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular çerçevesinde turizm gelirleri ve ekonomik büyüme arasında kısa dönemde çift yönlü nedensellik ilişkisi var olduğuna ve bu durumda K.K.T.C için turizmde geri besleme hipotezinin desteklendiğine ancak eşbütünleşme testi sonuçlarına göre ise; uzun dönemde serilerin birlikte hareket etmediği yani değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olmadığına ulaşılmıştır.
Yapılan bu çalışmanın amacı, 1.1.2016-4.12.2022 dönemini kapsayan günlük veriler yardımıyla Bitcoin ile alakalı çıkan haberler ile hem Bitcoin fiyatı hem de getirisi arasındaki ilişkiyi zamanla değişen nedensellik analizi kapsamında incelemektir. Söz konusu ilişkinin varlığı, Hacker ve Hatemi-J (2006)’nin Boostrapt Temelli Toda-Yamamoto Nedensellik Testi ve zamanla değişen nedensellik analizi kullanılarak araştırılmıştır. Elde edilen nedensellik testi bulguları, Bitcoin ile ilgili çıkan haberler ile Bitcoin fiyatı arasında karşılıklı bir nedensellik ilişkisi olduğu yönündedir. Diğer taraftan, Bitcoin getirisi ile Bitcoin ile ilgili çıkan haberler arasındaki nedensellik bulguları incelendiğinde, Bitcoin ile alakalı çıkan haberlerden Bitcoin getirisine doğru nedensellik ilişkisinin söz konusu olmadığı, buna karşın Bitcoin getirilerinden Bitcoin ile alakalı çıkan haberlere doğru bir nedensellik olduğu söylenebilir. Ayrıca, söz konusu nedensellik ilişkilerinin zamanla nasıl bir seyir izlediğine bakıldığında özellikle Bitcoin fiyatlarının arttığı dönemlerde Bitcoin ile ilgili haber sayılarının arttığı görülmüştür.
Yapılan bu çalışmanın amacı 2019 yılının bitmesine yakın Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgınının seçilmiş sektörler ışığında, dünya ve Türkiye ekonomisine etkilerini araştırmaktır. Büyük Buhran’ dan bu yana insanoğlunun karşıya karşıya kaldığı en büyük krizlerden biri olan ve özellikle küreselleşmenin en yoğun olduğu dönemde ortaya çıkan COVID-19 salgını, küreselleşmenin olumlu etkilerini tersine çevirerek küresel ekonomiyi derinden etkilemiştir. COVID-19 salgını ile birlikte, dünyada arz ve talep daralması yaşanmış ve bu durum bir domino etkisi yaratarak üretimin ve bazı iktisadi faaliyetlerin durmasına, tedarik zincirlerinde bozulmalara, birçok işletmenin kapanmasına ve işsizliğin artmasına neden olmuştur. Salgının yarattığı bu olumsuz etkiler, ülkelerin ekonomik olarak daralmasına ve küresel büyümenin salgının en yoğun olduğu 2020 yılında negatif seyretmesine neden olmuştur. Artan vaka sayıları tüm ülkeleri uluslararası kapanmalara ve kendi sınırları içinde bir dizi önlem almaya itmiştir. Bu durum tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de dinamik bir yapıya sahip olan turizm, havacılık ve bankacılık sektörlerini derinden etkilemiştir. Ayrıca, Türkiye’nin 2018 krizinin etkilerini henüz tam anlamıyla atlatamadığı dönemde ortaya çıkan salgın krizi, kamu borçlarının ve cari açığın artmasına, kurda dalgalanmalara, rezervlerin azalmasına ve TL’nin değer kaybetmesine neden olmuştur.
Yapılan bu çalışmanın amacı Türkiye’de yenilenebilir enerji tüketimi ile istihdam arasındaki ilişkiyi ampirik olarak analiz etmektir. Bu çerçevede söz konusu ilişkinin varlığı 1980-2019 dönemine ait yıllık istihdam, yenilenebilir enerji tüketimi, birincil enerji tüketimi ve sermaye hasıla katsayısı verileri yardımıyla ele alınmıştır. Bu bağlamda değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki Peseran vd. (2001) tarafından geliştirilen ARDL sınır testi yaklaşımı ile ampirik olarak analiz edilmiştir. Elde edilen ARDL sınır testi sonuçlarına göre, uzun dönemde yenilenebilir enerji tüketimi ile istihdam arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğu yani serilerin uzun dönemde birlikte hareket ettiğine ulaşılmıştır. Ayrıca elde edilen uzun dönem katsayılarına göre, yenilenebilir enerji tüketimindeki %1’lik bir artışın istihdamı %0.1 arttırdığı ifade edilebilir. Nitekim Türkiye’de gelecek yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına olan yatırımların ve talebin artması ile birlikte bu durumun istihdam üzerinde daha etkili olacağı düşünülmektedir.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
hi@scite.ai
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.