The effect of ruminative thought style and workplace ostracism on turnover intention of hotel employees: the mediating effect of organizational identification O efeito do estilo de pensamento ruminativo e do ostracismo no local de trabalho na intenção de rotatividade de funcionários de hotéis: o efeito mediador da identificação organizacional

Bu çalışmanın amacı psikolojik sermayenin duygusal emek üzerine etkisini tespit etmektir. Psikolojik sermayenin duygusal emek üzerine etkisini değerlendirerek, değişimin çalışanın kişiliği üzerinde yarattığı boşlukları tartışan, çalışma hayatı nereye gidiyor sorusunu sorgulatmayı amaçlayan bir çalışmadır. Yöntem-Alan araştırması tekniğinin kullanıldığı çalışmada veri toplama aracı olarak üç bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini, Türkiye'de hizmet sektöründe faaliyet gösteren elektronik ticaret ve ilan platformu olan firmanın kurumsal satış ekibi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. 180 geçerli anket için açıklayıcı faktör analizleri, söz konusu değişkenlerin alt boyutları belirlendikten sonra aralarındaki etkinin belirlenmesi için regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Bulgular-Elde edilen bulgulara göre; psikolojik sermaye beş boyut (iyimserlik, umut, etkinlik, özyeterlilik ve psikolojik dayanıklılık) ile açıklanırken, duygusal emek üç boyut (doğal duygular, yüzeysel rol yapma, derinden rol yapma) ile açıklanmıştır. Ayrıca psikolojik sermayenin unsurlar bazında duygusal emek üzerinde etkiye sahip olduğu görülmüştür. Özellikle özyeterliliği, umut ve etkinlik düzeyi yüksek olan çalışanların doğal duygu gösterimleri yüksek olup, iyimser olan çalışanların derinden rol yapma davranışları düşük, yüzeysel rol yapma davranışlarının ise yüksek olduğu tespit edilmiştir. Tartışma-Duygusal emek, psikolojik sermayeden daha bağımsız bir noktaya sürüklenmektedir. Artan işsizlik rakamları, iş güvencesi yerine istihdam edilebilirlik kaygısı çalışanları mecburen kendilerinden taviz verdikleri bir noktaya kaydırmaktadır. Duygusal emeğin giderek şiddetlenen yönü dikkat çekmektedir. Bu yüzden istihdam edilebilir olmak adına işgücünün duygusal emek yönlerini daha da güçlendirmeleri gerekmektedir. Duygularını kontrol etmek zorunda kalan çalışanların yer aldığı bir çalışma hayatında iş tatmini, verimlilik gibi kavramlar tekrar sorgulanmalıdır. Bu bakış açısıyla bundan sonraki yapılacak çalışmalarda konunun farklı sektörlerde ele alınarak tartışılması literatüre zenginlik katacaktır.

Bu çalışmada, çalışanların psikolojik rahatlık algısı ve pozitif ses çıkarma davranışları ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Psikolojik rahatlık algısı, çalışanın örgütünde ve çalışma arkadaşları ile ilişkilerinde düşünce ve önerilerini paylaşırken, bu paylaşımlarını ne derecede şeffaflaştırabileceğini hissettiren risk algısı olarak tanımlanmaktadır. Eğer bu risk algısı düşükse, çalışanlar pozitif ses çıkarma davranışına yöneleceklerdir. Ancak çalışanların risk algıları yüksekse, çalışanlarda işten ayrılma niyeti görülebilir. Yöntem-Alan araştırması tekniğinin kullanıldığı çalışmada dört bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini, Türkiye'de danışmanlık ve vergi hizmetleri alanında faaliyet gösteren firmanın İstanbul ofis vergi ve denetim hizmetleri departmanında yer alan çalışanlar oluşturmaktadır. Amaçlı örnekleme yöntemi ile 403 geçerli veriye ulaşılmıştır. Çalışmada ölçeklerin yapı geçerliliğini sağlamak için açıklayıcı faktör analizleri, korelasyon analizi, hipotezlerin sınanması için çoklu doğrusal regresyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular-Çalışmada elde edilen sonuçlara göre, psikolojik rahatlık algısı ile pozitif ses çıkarma arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir etki varken; işten ayrılma niyeti ile arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki mevcuttur. En dikkat çekici bulgu, işten ayrılma niyeti üzerinde pozitif ses davranışının daha büyük bir etki yaratmasıdır. Tartışma-Örgütlerin daha yüksek verim ve performansa ulaşabilmeleri için pozitif psikoloji bakış açısıyla, çalışan ve örgüt arasındaki bağı daha da fazla kuvvetlendirmeleri gerekmektedir. Bu doğrultuda örgüt ikliminde psikolojik rahatlık algısı yayılmalı ve oluşan bu algıyla da pozitif ses davranışına zemin hazırlanmalıdır. Araştırma, çalışanlara özerklik tanınan çalışma ortamlarında daha fazla iş tatmini ve verim yakaladıklarına yönelik saptamalar yapan diğer çalışmalara da katkı sağlamaktadır. Bundan sonraki yapılacak çalışmalarda konunun farklı sektörlerde ele alınarak kâr ve verimlilik zemininde tartışılması literatüre katkı sağlayacaktır.