Zagadnienie relacji polsko-żydowskich w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej nie było podejmowane przez wielu badaczy. Trudno jest dokonać ich jednoznacznej oceny ze względu na złożoność problemu. Były one kształtowane przez ówczesną sytuację społeczno-ekonomiczną. Sprowadzały się one do: handlu, wydarzeń społecznych i religijnych oraz polityki. Niezależnie od przykładów zarówno przyjaznego współistnienia, jak i incydentalnych zdarzeń o charakterze przestępczym, w omawianym okresie splecione dzieje ludności polskiej i żydowskiej wpłynęły na dynamiczny rozwój społeczny tych terenów w warunkach niepodległego kraju. Obecność Żydów na tych terenach, którzy byli skupieni w siedmiu gminach wyznaniowych, została zakończona w wyniku skutków II wojny światowej.
Parafia pw. św. Rocha w R ząśni z pewnością istniała już w 1403 r. Pierwszy drewniany kościół przetrwał do XVI w., a następnie w jego miejscu wzniesiono nowy, który przetrwał do 1862 r. W 1918 r. proboszczem parafii został ks. Wacław Kokowski. Inwentarz własności kościoła i probostwa w R ząśni został sporządzony w związku z jego instalacją na urzędzie, której dokonał dziekan przy udziale członków dozoru kościelnego. Przedstawia on ówczesny stan kościoła, który został wybudowany w latach 1862–1866, jego wyposażenie wraz ze szczegółowym wykazem naczyń i szat liturgicznych oraz ksiąg parafialnych i sprzętów kościelnych, a także zwięzły opis cmentarzy, plebanii, budynków gospodarczych i majątku ziemskiego. Inventory of the Rząśnia parish from 1918 It is certain that the St. Roch parish in Rząśnia existed in 1403. The first wooden church survived until the 16th century. It was later replaced by a new church that stood until 1862. In 1918, father Wacław Kokowski became the vicar of the parish. The inventory of the assets of the church and the vicarage in Rząśnia was made in connection with his appointment to this parish by the dean accompanied by the members of the church’s supervisory body. The inventory presents the condition of the church built in the years 1862–1866 and contains lists of fittings, vessels, and robes, as well as the parish books and church equipment, with a brief description of cemeteries, the vicarage, farm buildings, and the estate.
Głównym problemem, z jakim musiało się zmierzyć społeczeństwo powiatu wieluńskiego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, była trudna sytuacja materialna, będąca skutkiem wysokiego poziomu bezrobocia. Wpłynęło to na ogromne zwiększenie wychodźstwa sezonowego do krajów Europy Zachodniej w celach zarobkowych. Ludność robotnicza traciła tam kontakt z wiarą katolicką. W trosce o życie religijne emigrujących diecezjan bp Teodor Kubina zorganizował „Stowarzyszenie Wychodźców Polskich pod opieką Królowej Korony Polskiej w diecezji częstochowskiej”, którego celem było zjednoczenie robotników sezonowych, podniesienie wśród nich poziomu moralnego i ugruntowanie postaw patriotycznych. Szczególną grupą diecezjan, którzy zostali objęci oddziaływaniem stowarzyszenia, byli mieszkańcy powiatu wieluńskiego.
Deep religiousness, beside a typically agricultural character of employment, was one of the most distinguishing features of the inhabitants of the district of Wieluń. It was manifested by i.e., a huge engagement in new forms of Christian ministry, which were initiated in circumstances of unrestricted activity of the Catholic Church after 1918. Irrespectively of it, the inhabitants of the Wieluń district were characterised by deep Marian piety, which was expressed in many ways. Beside their participation in services devoted to Our Lady, engagement in the Confraternity of the Rosary, distribution of magazines devotedto this issue as well as special respect paid to images of Our Lady, they took part in numerous pilgrimages. The Jasna Góra Monastery was the main goal of pilgrims. The faithful of this area accounted for the biggest group among all the groups from the whole Diocese of Częstochowa taking part in pilgrimages to the city of Częstochowa.
W nowej rzeczywistości po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zostały podjęte przez władze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny działania mające na celu utworzenie domu zakonnego w Wieluniu. Nastąpiło to po aprobacie bpa Stanisława Zdzitowieckiego w 1920 r. W kolejnym roku doszło do przejęcia przez zakon dawnego klasztoru poaugustiańskiego w Wieluniu. Wkrótce nastąpił rozwój duszpasterstwa i rozpoczęły się prace remontowe średniowiecznego klasztoru. Szczególny nacisk misjonarze położyli na katechizację, głoszenie misji i odprawianie nabożeństw. Równolegle doszło do powołania nowicjatu zakonnego i szkoły misyjnej – ośmioletniego gimnazjum męskiego, do którego uczęszczali uczniowie pochodzący z całego powiatu wieluńskiego. Intensywny rozwój działalności został zahamowany przez wybuch II wojny światowej, w czasie której klasztor doznał ogromnych strat materialnych. W 1946 r. doszło do jego przekazania na rzecz diecezji częstochowskiej.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.