Mocą ustawy z dnia ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych do polskiego porządku prawnego implementowane zostały postanowienia Protokołu dodatkowego Konwencji Rady Europy o Zapobieganiu Terroryzmowi, w wyniku czego do Kodeksu karnego dodano m.in. art. 259a. Analiza tej regulacji wywołuje szereg wątpliwości o charakterze dogmatycznym, chociażby z powodu dwukrotnego wartościowania szczególnego zamiaru sprawcy, po pierwsze - jako ratio legis kryminalizacji, po drugie - jako podstawa do obligatoryjnego zaostrzenia kary. Wątpliwości te stanowią punkt wyjścia rozważań o charakterze bardziej ogólnym, tj. wyboru właściwego sposobu prawnokarnej reakcji na czynu zabronione sprawców działających z pobudek zasługujących na szczególne potępienie. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że obecny kształt regulacji ukierunkowanych na zwalczanie coraz bardziej rozpowszechnionego w Europie niebezpiecznego zjawiska terroryzmu budzi poważne zastrzeżenia co do ich wewnętrznej spójności oraz zgodności z normami konstytucyjnymi.

No abstract

The author considers the reasonableness of the recently proposed – especially in the German and Ango–American science of Criminal Law – postulates of decriminalization of the unintentional crimes. The analysis of those propositions reveals that they are based on questioning the possibility of proving guilt of the perpetrator of inadvertently negligent crime. Such doubts have generally not been shared by the Polish doctrine of criminal law, although authors considering this question seem have been aware of the special character of the criminalization of those crimes, where there is no culpability of the will. At the same time, the analysis of the formulated on the grounds of theory of criminalization premises of the creating penal prohibitions reveals that the unintentional crimes, especially of inadvertent negligence, fulfill those premises. It does not change the fact that this type of responsibility should be applied exceptionally, more rarely than it is currently the case in the Polish Criminal Law. The achievement of this purpose could be possible by replacing in case of some crimes the unintentionality clause with recklessness clause. The chance to reflect upon this question could be the current discussion upon the changes in the Polish Criminal Code.

This paper attempts to investigate the question of the norms of cautiousness in criminal law. It appears that while in civil law countries the breach of those norms, manifested in external conduct, is a necessary premise for stating that an agent has committed an unintentional crime, common law countries tend to perceive carelessness or incautiousness merely as a state of mind. Consequently, exemption from responsibility in the event of a cautious behaviour is problematic and is resolved by a means of a host of different institutions, like the reasonable man figure. Such an approach does not appear to be fully convincing. Instead, the importance of the norms of cautiousness in criminal law should be more explicit, as it is in Scots law or in the legal systems of a number of civil law countries, which would eliminate the risk of serious injustice while still punishing individuals for unintentional crimes.

Hofmański an einer tiefgreifenden Reform des polnischen Strafrechts. Diese Reformversuche, die die Form mehreren Entwürfen angenommen haben 3 , zielten darauf ab, verschiedene Institutionen des Allgemeinen Teils des polnischen SGB neu zu gestalten. Wegen der starken und widerholten Kritik zahlreicher polnischer Strafrechtswissenschaftler ist der endgültige Entwurf, der dem Polnischen Sejm am 15.05.2014 überreicht wurde, im Grundsatz darauf beschränkt worden, die strafrechtlichen Sanktionen zu reformieren 1 Der genaue Verfauf der Arbeiten an den Reformversuchen ist leider unklar, da die Kommission seit zwei Jahren keine Berichte oder Reporte (!) von ihrer Tätigkeitveröffentlicht (der letzte Bericht ist als Biuletyn Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego 2011, Nr 3 erschienen). Daher zumindest als sicher kann festgestellt werden, dass der Präsident dieser Kommission, Prof. A. Zoll in seinem Aufsatz Prace nad nowelizacją przepisów części ogólnej Kodeksu karnego, "Państwo i Prawo" 2012, z.11, S. 3, selber zum Ausdruck gebracht hat, dass die Kommission für die Kodifizierung des Strafrechts "(…) in diesem Jahr mit den intensiven Arbeiten über die Novellierung des Strafrechts anfing". 2 Es ist bemerkenswert, dass der Name dieser Kommission irreführend ist, als das polnische Strafrecht weitgehend kodifiziert ist, was durch einen Blick auf das polnische Strafgesetzbuch