What is already known on this subject? The quality of life (QoL) of renal patients significantly improves after transplantation but the post-transplant QoL is lower compared with the QoL in healthy populations. Patients on dialysis and those who have received a donor kidney tend to use mainly emotion-focused coping strategies. What does this study add? This study offers several new insights regarding experiences of renal patients after transplantation: Patients experience a range of positive and negative emotions like guilt, gratefulness, and fear. Emotions are partly a result of normative persuasions. Persuasions may transform positive emotions into negative emotions and maladaptive behaviour. Physical limitations and improvements can due to the persuasions lead to negative emotions. Patients mainly use adaptive coping strategies.

Samenvatting Dit artikel is het eerste van een reeks van vier artikelen waarin een overzicht wordt gegeven van de beschikbaarheid en effectiviteit van primaire preventieeerstelijnsleefstijlinterventies die toepasbaar zijn in de bedrijfsgezondheidszorg. Dit artikel gaat in op het leefstijlthema 'bewegen'. Op basis van literatuuronderzoek is geconcludeerd dat bewegingsstimuleringsinterventies een positief effect hebben op een aantal gezondheidsgerelateerde variabelen, zoals de mate van lichamelijke activiteit, het ae¨roob uithoudingsvermogen en het percentage lichaamsvet. Indien het programma tevens gericht is op het bewegingsapparaat, leidt het over het algemeen tot een vermindering van klachten aan het bewegingsapparaat. Voor het effect op werkgerelateerde variabelen, zoals bijvoorbeeld ziekteverzuim, ontbreekt een bewijs mede vanwege gebrek aan onderzoeken met een goede onderzoeksopzet. Op basis van gesprekken met veldpartijen bleek dat interventies ter stimulering van bewegen weliswaar ontwikkeld en ingezet worden, maar dat deze niet structureel gee¨valueerd worden. Arbodiensten zetten bewegen niet of nauwelijks in ten behoeve van primaire preventie. Bij het realiseren van de intentie van de NVAB om leefstijlinterventies vaker in te laten zetten door de bedrijfsarts, dient dit beleidsdoel dan ook goed gecommuniceerd te worden met bedrijfsartsen. Op basis van het thans nieuwe inzicht is het mogelijk dat er richtlijnen ontwikkeld worden voor diverse typen van interventies ter stimulering van bewegen, die haalbaar zijn voor toepassing in de werksetting.

Samenvatting Dit artikel betreft de laatste in een reeks van vier artikelen, waarin een overzicht wordt gegeven van de beschikbaarheid en effectiviteit van (primair) preventieve leefstijlinterventies, toepasbaar in de bedrijfsgezondheidszorg. Dit artikel gaat over voeding. Op basis van het literatuuronderzoek wordt geconcludeerd dat voedingsinterventies gericht op het verbeteren van de groente-en fruitconsumptie en/of op het verminderen van de vetconsumptie effectief zijn op de consumptie van groente en fruit, respectievelijk de inname van vet. Interventies gericht op gezonde voeding hebben uitsluitend een gunstig effect op lichaamsgewicht indien de interventie tevens gericht is op andere leefstijlaspecten, waaronder voornamelijk stimulering van meer bewegen en kunnen daarmee bijdragen aan de preventie van overgewicht. Het bewijs voor een effect op bloeddruk, cholesterolgehalte en werkgerelateerde uitkomstmaten ontbreekt vooralsnog, mede als gevolg van het beperkte aantal onderzoeken op dit terrein. In Nederland zijn diverse partijen actief in het ontwikkelen van voedingsinterventies. Gedegen evaluaties van deze interventies vinden echter nauwelijks plaats. Aangezien arbodiensten weinig tot geen ervaring hebben in het inzetten van interventies ter stimulering van gezonde voeding, is het wenselijk dat richtlijnen ontwikkeld worden waarbij rekening wordt gehouden met de haalbaarheid in de bedrijfsgezondheidszorg.De belangstelling voor gezonde voeding is de afgelopen jaren toegenomen. Reden hiervoor is onder meer de dramatische toename van (ernstig) overgewicht. In 2003 had 46,1% van de Nederlandse bevolking van 20 jaar en ouder overgewicht, waarvan 10,7% ernstig overgewicht (obesitas), tegenover 36, 4% respectievelijk 6,1% in 1993 (bron: CBS). Overgewicht is een belangrijk volksgezondheidsprobleem gezien de verhoogde kans op harten vaatziekte, Diabetes Mellitus type 2, bepaalde soorten van kanker (dikkedarmkanker bijvoorbeeld), maar ook op klachten aan het bewegingsapparaat en psychische klachten, die de twee belangrijkste oorzaken van ziekteverzuim vormen. Er zijn tevens aanwijzingen dat werknemers met overgewicht vaker een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen, minder productief zijn en vaker verzuimen van het werk.

Samenvatting In dit artikel worden de resultaten beschreven van een onderzoek naar het effect van leefstijlinterventies gericht op het voorko´men, verminderen of stoppen van rookgedrag die toepasbaar zijn in de bedrijfsgezondheidszorg. Hiervoor is een literatuuronderzoek uitgevoerd en zijn gesprekken gevoerd met contactpersonen van drie arbodiensten, het Astma Fonds, Stivoro, en het Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ). Uit dit onderzoek komt naar voren dat het merendeel van de werkplek-, eerstelijn-en/of gemeenschapsinterventies positieve effecten laat zien met betrekking tot het verminderen van rookgedrag. Met betrekking tot gezondheidsgerelateerde en werkgerelateerde uitkomstmaten kan geen uitspraak worden gedaan over de effectiviteit van stoppenmet-rokeninterventies wegens het beperkte aantal resultaten. Ook is er te weinig onderzoek gedaan naar de kosteneffectiviteit van de interventies. Bij de ontwikkeling en implementatie van leefstijlinterventies op de werkplek zouden het NIGZ en Stivoro een belangrijke rol kunnen spelen. Tevens zou men kunnen overwegen lokale samenwerkingsverbanden aan te gaan.