Ekonomide finansal piyasalarda yer almasının yanı sıra üretim girdisi olarak kullanılan petrol, ülke ekonomilerinde önemli rol oynamaktadır. Petrolün girdi olarak yer aldığı ekonomilerde, petrol fiyatı değişiklikleri sonucunda şirketlerin maliyetleri ve nakit akışları değişmekte ve dolayısıyla şirketlerin karlılıkları etkilenebilmektedir. Bu bağlamda petrol, finansal piyasaları etkileyebilme gücüne sahiptir. Bu çalışmada, Borsa İstanbul'da (BIST) petrokimya endüstrisinde (XKMYA) faaliyet gösteren şirketlerin özsermaye karlılıkları (Revenue on Equity -ROE), hisse getirileri ve ham petrol fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmiştir. Çalışmada bağımlı değişken olarak XKMYA endeksinde işlem gören 16 adet şirketin 2010-2019 yılları arasındaki çeyrek dönemlik hisse senedi getirisi ve ROE verileri, bağımsız değişken olarak ise ham petrol varil fiyatı (WTI) kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, petrol fiyatlarının XKMYA endeksinde yer alan şirketlerin hisse senedi getirilerine %5 anlamlılık düzeyinde etkisi bulunmuştur. Ayrıca petrol fiyatları ile şirketlerin ROE değerleri arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki saptanmıştır. Ek olarak; petrol fiyatlarının hisse senedi getirilerine etkisi birinci gecikmeden sonra pozitif olurken araştırma bulgularına göre petrol fiyatları ile şirketlerin ROE değerleri arasında 3. ve 4. gecikme dönemlerinde anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunmuştur.
Bu çalışmada aylık veriler kullanılarak 2002:01 – 2021:12 döneminde VIX endeksi (Volatility Index, VIX) ile BİST 100 endeksi, ham petrol, döviz kuru ve altın getirileri arasındaki ilişkiler VAR modeli ile tahmin edilmiştir. Granger Nedensellik testi bulgularına göre, dolar getirileri altın getirilerinin Granger nedenseli; BİST 100 endeksi ve VIX endeksinin getirileri ise petrol getirilerinin Granger nedenselidir. Dolayısıyla yatırımcıların dolar getirilerini kullanarak altın getirilerini; BİST 100 endeksi getirilerini ve VIX endeksinin getirilerini kullanarak petrol getirilerini daha iyi öngörebilecekleri belirlenmiştir. Etki-tepki fonksiyonlarının grafikleri incelendiğinde ise şoklara en uzun süre tepki veren değişkenin VIX endeksi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca BİST 100 endeksi ve dolar getirilerinin diğer değişkenlerin getirileri ile önemli bir ilişkilerinin olmadığı görülmüştür.
Bu çalışmanın amacı, döviz kurunun petrol ile ilgili alanlarda faaliyet gösteren BİST şirketlerinin pay getirileri üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Döviz kuru olarak nominal dolar kuru verileri kullanılmıştır. Analiz, 2000:07 -2019:08 dönemi için petrol ile ilgili alanlarda faaliyet gösteren 5 BİST petrol şirketi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan çoklu regresyon modelinde; petrol şirketlerinin pay getirileri bağımlı değişken, döviz kuru verileri ve BİST 100 endeksi bağımsız değişkenler olarak kullanılmıştır. Analiz sonucuna göre, BİST 100 endeksi istatistiksel bakımdan anlamlı bulunurken; döviz kuru değişkeni istatistiksel bakımdan anlamlı bulunmamıştır.
Bu çalışmanın amacı, KFE ve BİST 100 endekslerinin BİST'de işlem gören inşaat şirketlerinin pay getirileri üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Çalışmanın yöntemi olarak basit regresyon kullanılmıştır. Analiz, 2014:2-2018:11 döneminde BİST'de faaliyet gösteren 9 şirket üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan regresyon modelinde; İnşaat şirketlerinin pay getirileri bağımlı değişken; BİST 100 endeksi ile KFE bağımsız değişkenler olarak kullanılmıştır. Analiz sonucuna göre BİST 100 endeksinin şirketlerin pay getirileri üzerinde önemli bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. KFE'nin ise inşaat şirketlerinin pay getirileri üzerinde daha sınırlı bir etkisi olduğu belirlenmiştir.
Bu çalışmada Türkiye'de faaliyet gösteren Anadolu Hayat Emeklilik (ANHYT) ile Avivasa (AVISA) emeklilik şirketlerinin pay getirileri ile şirketlerin emeklilik fonlarının getirileri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmanın analizinde değişkenler arasındaki ilişki "Tam Modifiye En Küçük Kareler (Fully Modified Ordinary Least Square-FMOLS)" yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmada belirlenen şirketlere ait toplam altı adet fon içerisinden dört adet fon getirisinin şirketlerin pay getirileri üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada belirtilen etkinin negatif veya pozitif yönde olma nedeninin emeklilik fonlarının portföy yapısına bağlı olduğu sonucuna varılmıştır.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
hi@scite.ai
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.