Wybrane uwarunkowania zachowañ zdrowotnych osób z niepe³nosprawnooeci¹ intelektualn¹ w stopniu lekkim W artykule zaprezentowano wyniki badañ, których celem by³o m.in. okreoelenie poziomu zachowañ zdrowotnych osób z niepe³nosprawnooeci¹ intelektualn¹ w stopniu lekkim, w nastêpuj¹cych wymiarach: prawid³owe nawyki ¿ywieniowe, zachowania profilaktyczne, pozytywne nastawienia psychiczne, praktyki zdrowotne. W badaniach po³o¿ono nacisk na opis wspó³zale¿nooeci miêdzy zachowaniami zdrowotnymi a czynnikami poznawczo-afektywnymi, takimi jak: poczucie koherencji, kompetencja osobista, spostrzeganie siebie i innych ludzi. W zwi¹zku z tym zastosowano analizê kanoniczn¹, która pozwoli³a sprawdziae stopieñ wspó³zale¿nooeci pary zmiennych kanonicznych, zachowañ zdrowotnych i czynników poznawczo-afektywnych. Na jej podstawie wy³oniono dwie konfiguracje zale¿nooeci miêdzy analizowanymi zbiorami zmiennych kanonicznych. St¹d mo¿na mówiae o dwóch wariantach interpretacyjnych otrzymanych zale¿nooeci. Badaniami objêto 81 uczniów (33 kobiety i 48 mê¿czyzn) z niepe³nosprawnooeci¹ intelektualn¹, w stopniu lekkim, uczêszczaj¹cych do szkó³ zawodowych specjalnych w trzech miastach województwa podkarpackiego:
Autorki podejmują problematykę poczucia własnych kompetencji zawodowych w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością u nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w szkołach ogólnodostępnych. Przedstawiają wyniki badań przeprowadzonych wśród wspomnianej grupy w zakresie kompetencji prakseologicznych, komunikacyjnych, kreatywnych, współdziałania oraz informatycznych. Edukacja włączająca wciąż stanowi wyzwanie nie tylko dla społeczności szkół ogólnodostępnych, ale także dla szkolnictwa wyższego, odpowiedzialnego za kształcenie nauczycieli w różnych typach szkół. Z perspektywy ucznia z niepełnosprawnością, który często musi podejmować dodatkowy wysiłek w procesie uczenia się, początek edukacji i pierwsze związane z nią doświadczenia nabierają szczególnego znaczenia. Słowa kluczowe: kompetencje zawodowe, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, uczeń z niepełnosprawnością, szkoła ogólnodostępna. nych jutra. W: M. Chodkowska, M. Uberman (red .), Szkoła i jej wychowankowie. Między tradycją a wyzwaniami edukacji przyszłości. Rzeszów, Wydawnictwo UR .
STRESZCZENIE W piśmiennictwie naukowym, polskim i zagranicznym, podkreśla się wysokie ryzyko wystąpienia chorób jamy ustnej u osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przyczynami mogą być wrodzone wady uzębienia lub anomalie w budowie narządu żucia, charakterystyczne dla niektórych zespołów genetycznych, a także powikłania zdrowotne mające wpływ na stan uzębienia, niski poziom higieny, niewłaściwe odżywianie oraz niska dostępność do specjalistycznych gabinetów stomatologicznych lub niewiedza opiekunów o takich miejscach. Znaczące, o ile nie najważniejsze, ogniwo w utrzymaniu stanu zdrowia jamy ustnej pełnią rodzice, podejmujący odpowiednio wczesne wizyty stomatologiczne, dbający o prawidłowe odżywanie czy pielęgnację aparatu żuchwowego dziecka. Celem prezentowanych badań było poznanie opinii rodziców na temat potrzeb związanych z codzienną higieną jamy ustnej, jak również z opieką stomatologiczną ich dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Zwrócono też uwagę na zachowania zdrowotne w zakresie higieny jamy ustnej podejmowane przez samą osobę z niepełnosprawnością intelektualną lub -w razie konieczności -przez jej rodzica.Słowa kluczowe: higiena jamy ustnej; edukacja do zdrowia jamy ustnej; opieka stomatologiczna; osoba z niepełnosprawnością intelektualną; rodzice WPROWADZENIE Higiena i zdrowie jamy ustnej osób z niepełnosprawnością intelektualną staje się problemem i zarazem wyzwaniem nie tylko dla nich samych, lecz także dla ich rodziców, opiekunów, a nawet stomatologów. Obserwacja zachowań i naśla
Zjawisko nastoletniego rodzicielstwa woeród uczniów z niepe³nosprawnooeci¹ intelektualn¹ Celem podjêtych badañ by³o ustalenie skali zjawiska nastoletniego rodzicielstwa woeród uczniów z niepe³nosprawnooeci¹ intelektualn¹ uczêszczaj¹cych do szkó³ i ooerodków specjalnych. Za górn¹ granicê zostania matk¹ lub ojcem przyjêto 19 rok ¿ycia. Uznano, ¿e m³odzi ludzie, którzy zostaj¹ rodzicami w wieku 19 lat, s¹ dopiero u progu dojrza³ego ¿ycia, bez stabilizacji ¿yciowej w zakresie pracy zawodowej, posiadania w³asnego mieszkania, samodzielnooeci finansowej i ekonomicznej. Uczniowie z niepe³nosprawnooeci¹, zw³aszcza intelektualn¹, bêd¹c dziewiêtnastolatkami, na ogó³ jeszcze uczêszczaj¹ do szkó³ specjalnych. A zatem, w sytuacji zjawiska nastoletniego rodzicielstwa wsparcie ze strony pedagogów mo¿e byae nieocenione dla przysz³ooeci m³odych rodziców, ich dziecka i najbli¿szych. W badaniach wziê³y udzia³ 34 placówki z 12 województw Polski. Wiêkszooeae placówek stanowi³a specjalne ooerodki szkolno-wychowawcze, zespo³y szkó³ specjalnych, ale te¿ zespo³y placówek szkolno-wychowawczo-rewalidacyjnych. W przypadku szkó³ oerednich najliczniej reprezentowane by³y specjalne szko³y/klasy zawodowe i specjalne szko³y przysposa-biaj¹ce do pracy. W celu okreoelenia skali zjawiska nastoletniego rodzicielstwa w populacji uczniów z niepe³nosprawnooeci¹ ustalono szeoeae przedzia³ów czasowych wyznaczonych przez dany rok szkolny (ostatni okres nie zamkniêto w konkretnym przedziale), a mianowicie:
Zastosowanie metod edukacyjno-terapeutycznych w pracy z dziećmi i młodzieżą z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokimThe use of educational and therapeutic methods while working with children and the youth with moderate, severe and profound intellectual disability
The aim of the article is to identify certain limitations in the research conducted in a group of people with intellectual disabilities and people with hearing impairments. On the basis of reports from the field of developmental psycholinguistics it has been assumed that some of the limitations of research in the above-mentioned study groups will result from the shortcomings of linguistic knowledge of these people. It should be emphasised that linguistic difficulties have completely different backgrounds in the selected groups of people with disabilities, which was sought to be explained here. The authors attempt to identify opportunities posed by qualitative methods increasingly used in the social sciences, including special education. The success of the research procedure, both in the paradigm of the quantitative and qualitative strategies, depends on the level of communication skills and language subjects of the research (respondents, but also researchers).
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.