Yeti̇şti̇rme Yurdundan Anneli̇ğe Gi̇den Yolculuk; Koruma Altinda Büyüyen Kadinlarin Anneli̇k Deneyi̇mleri̇ni̇n İncelenmesi̇ Üzeri̇ne Ni̇tel Bi̇r Çalişma

Abstract

Ġlgili alanyazın incelendiğinde yaklaĢık 65 yıldır kurum bakımı altındaki çocukların duygusal, sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarını belirlemek üzere araĢtırmaların yapıldığı görülmektedir. Fakat çocuklar yasa gereği 18 yaĢına geldiklerinde bu kurumdan ayrılmaktadırlar. Bu ayrılıĢ sonrasında bu bireylerle yapılmıĢ çok az çalıĢma bulunmaktadır. Bu doğrultuda; YetiĢtirme yurdunda büyümüĢ kız çocuklarının, yurttan ayrıldıktan sonra aile ve annelik kavramlarını nasıl tanımladıkları, yurttaki yaĢanmıĢlıklarının onları devam eden yaĢantılarında nasıl etkilediğini kendi bakıĢ açılarından ortaya koymak bu araĢtırmanın amacını oluĢturmaktadır. Bu araĢtırma nitel bir çalıĢmadır. ÇalıĢmanın katılımcıları, amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilmiĢtir. ÇalıĢmanın katılımcıları, yetiĢtirme yurdunda kalmıĢ ve daha sonra oradan ayrılarak evlenmiĢ çocuk sahibi olmuĢ kadınlardan oluĢmuĢtur. AraĢtırmada veri toplama aracı olarak kiĢisel bilgi formu ve yarı yapılandırılmıĢ soru formu kullanılmıĢtır. Soru formu cevaplanmıĢ olarak altı anneden geri dönmüĢtür. AraĢtırmanın örneklemini altı anne oluĢturmuĢtur. Yarı yapılandırılmıĢ soru formunun oluĢturulması için öncelikle ilgili literatür incelenmiĢ, bu konuda çalıĢmakta olan uzmanlarla görüĢ alıĢveriĢinde bulunulmuĢtur. Ardından formun ilk taslağı olarak sorular oluĢturulmuĢ ve bir kiĢi ile pilot bir görüĢme yapılmıĢtır. Pilot görüĢme sonunda soru formu yeniden düzenlenmiĢtir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiĢtir. AraĢtırmaya katılan annelere kendi istekleri doğrultusunda kod adı verilmiĢtir. AraĢtırma da elde edilen bulgular üç ana tema etrafında organize edilmiĢtir. Bunlar; 1-Yurt anıları 2-Anne olmak 3-Kurum bakımı altında büyümenin çocuk yetiĢtirmeye etkisi' olarak belirlenmiĢtir. AraĢtırma sonucunda; katılımcı annelerin tamamının cevaplarında çocukluğuna dair hafızasındaki anıların hüzün, sevgi arayıĢı, yalnızlık, acı, Ģiddet ve istismar içerdiği görülmüĢtür. Katılımcı annelerin yurtta kaldığı süre boyunca öğretmenlerinin eğitimle ilgili kararlılığı ve onların anne-baba gibi olması dıĢında iyi bir anılarının olmadığı tespit edilmiĢtir. ÇalıĢmada ayrıca Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, uluslararası alanda belirlenen çocuk koruma politikalarını ortaya koyarak yeni modeller geliĢtirmek, bu modeller üzerinden sürekli denetimler ve eğitimler yaparak güncel durumu takip etmek ve gerekli önlemleri zamanında almak hususunda öneriler sunulmuĢtur.