Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenmeye Yönelik Motivasyon: Bir Ölçek Geliştirme Çal

Abstract

Bu çalışmanın amacı yabancıların Türkçe öğrenmeye yönelik motivasyonlarını ölçmek amacıyla bir ölçek geliştirmektir. Çalışma grubunu Atatürk ve Harran üniversitelerinin Türkçe öğretim merkezleriyle Nişantaşı Üniversitesi Türkçe Hazırlık Sınıfı'nda öğrenim gören toplam 325 yabancı öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak 75 sorudan oluşan bir madde havuzu hazırlanmıştır. Araştırmacı ve Türkçe eğitimi alanında uzman bir kişi ile yüzey geçerliği yapılmış, tekrar eden, anlaşılması zor olan maddeler elenmiş, dil yanlışı olan maddeler de düzeltilerek kapsam geçerliği yapılmak üzere 35 maddelik bir form hazırlanmıştır. Uzman görüşleri alındıktan sonra 6 maddenin elenmesiyle 29 soruluk taslak ölçek yabancı öğrencilere uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler madde analizi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda 22 maddeden oluşan Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği'nin güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğu anlaşılmıştır.

Yabanci Di̇l Olarak Türkçe Öğreti̇mi̇ Alaninda Moti̇vasyon Çalişmalari Alanyazin Taramasi

“…En önemli motivasyon sorunun ise dışsal nedenlerden kaynaklandığı sonucu ifade edilmiştir. Sevim (2019), yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin motivasyonlarını ölçmek amacıyla bir ölçek geliştirme çalışması yapmıştır. Yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik motivasyonun ölçülmesi amacıyla geliştirilmek istenen ölçeğin taslak formu 325 TÖMER öğrencisine uygulanmış ve 22 maddeden oluşan bir Yabancıların Türkçe Öğrenme Motivasyonları Ölçeği oluşturulmuştur.…”

Türkçeyi̇ İki̇nci̇ Di̇l Olarak Öğrenenler İçi̇n Konuşma Moti̇vasyonu Ölçeği̇: Geçerli̇k Ve Güveni̇rli̇k Çalişmasi

“…Görüşmelerde belirlenen tema ve kategorilerden madde havuzunun oluşturulması aşamasında yararlanılmıştır. Daha sonra motivasyon kavramına ilişkin alanyazın taraması yapılmış (Biçer, 2016;Dörnyei, 2001;Dörnyei ve Ushioda, 2011;Ely, 1986;Köçeri, 2019;Ryan ve Deci, 2000a;Schmidt, Boraie ve Kassabgy, 1996) ve alanyazında bulunan bazı motivasyon ölçekleri (Anmarkrud ve Braten, 2009;Dölek ve Yıldırım, 2021;Karcı ve Gündoğdu, 2018;Mehdiyev, Uğurlu ve Usta, 2017;Mohamed, 2019;Öztürk, 2013;Quadir, 2014;Semerci, 2010;Sevim, 2019;Vaezi, 2008) incelenmiştir. Bu süreçlerden sonra Türkçe öğrenen yabancı öğrenicilerin konuşmaya ilişkin motivasyonlarını saptamaya yardımcı olabileceği düşünülen, motivasyon ve motivasyonsuzluk durumlarını içeren 33 maddelik bir havuz oluşturulmuştur.…”

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Uluslararası Öğrencilerin Motivasyon Durumları

“…Öğrencilerin motivasyon durumları yaş, uyruk ve dil seviyelerine göre değerlendirilecektir. Araştırmada Sevim (2019) tarafından geliştirilen, toplam üç boyuttan (içsel, araçsal ve kültürel) ve 22 maddeden oluşan "Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenmeye Yönelik Motivasyon" ölçeği uygulanmıştır. Ölçek, yabancı dil olarak Türkçe öğrenimi alanında motivasyona ilişkin ilk örnek olması sebebiyle önem taşımaktadır.…”

“…Ölçekte beşli Likert tipi (5=Tamamen katılıyorum, 4=Büyük ölçüde katılıyorum, 3=Kararsızım, 2=Çok az katılıyorum, 1=Hiç katılmıyorum) 22 madde bulunmaktadır. "Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği'nin alt boyutlarının iç tutarlılık katsayılarının 0,84 ile 0,89 arasında değerler aldığı" belirlenmiştir (Sevim, 2019)…”