Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Yazdıkları Öyküleyici Metinlerin Bağdaşıklık Görünümlerinin İncelenmesi

Abstract

Öz: Bu araştırmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen B1 düzeyindeki öğrencilerin yazdıkları öyküleyici metinlerin bağdaşıklık açısından nasıl bir görünüm sergilediğini tespit etmektir. Araştırma durum çalışması olarak desenlenmiş, veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. B1 düzeyindeki öğrencilerin öyküleyici bir metin yazabilmek için uygun olduğu düşünülmüş, Çukurova Üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezinden B1 yeterlilik düzeyinde olan öğrencilerden gönüllülük esasına dayalı olarak seçilen 60 öğrenci çalışma grubunu oluşturmuştur. Öğrencilerden başlatıcı olayın verildiği bir öyküyü tamamlayarak 550-700 sözcükten oluşan bir öykü yazmaları istenmiştir. Öğrencilerin yazdığı öyküleyici metinlerin bağdaşıklık açısından değerlendirilmesinde bağdaşıklığı sağlayan ögeler ölçüt olarak alınmış ve öğrencilerin yazdıkları metinlerde söz konusu bağdaşıklık ögelerini kullanma sıklıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla içerik analizi yapılmış, her bir öğrenci tarafından yazılan metin iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Öyküleyici metinlerin bağdaşıklık özelliklerini metindilbilimsel açıdan değerlendirebilmek için bağdaşıklığa ilişkin yapılan kuramsal açıklamaları temel alarak bir değerlendirme formu oluşturulmuş ve her öğrencinin yazdığı metin bağdaşıklık ögelerine yer verme niteliği bakımından değerlendirilmiştir. Anahtar kelimeler: Metindilbilim, bağdaşıklık, öyküleyici metin, yazma becerisi, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi Abstract: The aim of this research is to determine what kind of appearance is it in terms of coherence of the narrative texts written by students at level B1 and learn Turkish Language as a foreign one. The research was designed as a case study and document review method was used as data collection method. Students at level B1 was considered suitable for writing narrative texts and the study group consisted of 60 students selected on the basis of volunteerism from them who were at the competence level of B1 from Çukurova University Turkish Language Teaching Research and Application Center, Adana Science and Technology University Turkish Language Teaching Research and Application Center. The students were asked to write a story consisting of 550-700 words by completing a story given the initiator event. The items of coherence were taken as criteria in the evaluation of the narrative texts written by the students in terms of coherence and it was attempted to determine the frequency of usage of coherence items in the texts written by the students. For this purpose, content analysis was done and the text written by each student was evaluated separately by two researchers. An evaluation form was created which was based on theoretical explanations of compatibility in order to evaluate the coherence properties of narrative texts in terms of textlinguistics and each student's text was evaluated in terms of the inclusion of coherence...

Evaluation of Cohesive Device Uses of Learners of Turkish as a Foreign Language

“…Mantı (2017) da araştırmasında aynı sonuca ulaşmıştır. Yabancı öğrencilerle çalışan diğer araştırmacılar (Aramak, 2016;Karakoç-Öztürk & Dağıstanlıoğlu, 2018;Yıldırım, 2016) ise, bağlama ögelerinin öğrencilerin en çok kullandıkları bağdaşıklık aracı olduğunu saptamışlardır. Bu farklılık, metinlerde aynı sözcüğün yinelenmesine dayalı kullanımların çalışmalardaki sayım farkına dayalı olabilir.…”

“…Çalışma sonucunda değiştirimin, biçimsel-sözlüksel bağdaşıklık türlerinden en az tercih edileni olduğu anlaşılmıştır. Bu bulgu, yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler ile yapılan farklı çalışmalarla (Karakoç-Öztürk & Dağıstanlıoğlu, 2018;Mantı, 2017;Yıldırım, 2016) da desteklenebilir. Öğrencilerin yazılarında yer verdikleri değiştirim kullanımları ele alındığında, daha çok tümceye/tümceciğe dayalı değiştirim yaptıkları fark edilir.…”

“…Öğrencilerin yazılarında yer verdikleri değiştirim kullanımları ele alındığında, daha çok tümceye/tümceciğe dayalı değiştirim yaptıkları fark edilir. Literatürdeki çalışmalarda (Karakoç-Öztürk & Dağıstanlıoğlu, 2018;Yıldırım, 2016) da bu sonuca benzer şekilde, tümceye dayalı değiştirimin en sık kullanılan değiştirim kategorisi olduğu belirtilmiştir. Eyleme dayalı değiştirim ise, çalışmaya katılan yabancı öğrenciler tarafından en az kullanılan değiştirim türü olmuştur.…”

Türkçe Eksilti İşlemleme Becerilerine Yönelik Ölçme Aracı Geliştirilmesi

“…Diğer yandan tutarlılık ve bağdaşıklıkla ilgili çalışmalarda da eksiltiye değinildiği göze çarpmaktadır (Bkz. Dolunay ve Mantı, 2018;Öztürk ve Dağıstanlıoğlu, 2018;Aramak, 2016;Ülper, 2011;Özkan, 2004). Bu çalışmalarda öğrencilerce üretilen yazılı metinler ya da yazarlarca üretilmiş öyküleyici metinler çözümlenerek bağdaşıklıkla ilgili görünümlerine bakılmıştır.…”

Dört Kare Yazma Yönteminin Türk Soylu Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarındaki Bağdaşıklık, Tutum ve Kaygılarına Etkisi

“…Bu nedenle çeşitli yöntem ve tekniklerle öğrencilerin yazma becerilerini geliştirmek yazma becerisine olan kaygı ve tutumlarını değiştirmede etkili olabilir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimindeki yazma becerisi çalışmaları incelendiğinde kaygı ile ilgili olanlar başta olmak üzere (Aramak, 2016;Barış ve Şen, 2019;Güneyli ve Gökçebağ, 2018;İşcan, 2015;Maden, Dincel ve Maden, 2015;Özdemir, 2013;Tunçel, 2014;Yoğurtçu ve Yoğurtçu, 2013); tutum (Akbulut, 2016;Karatay ve Kartallıoğlu, 2016;Süğümlü ve Çinpolat, 2023;Tay ve Doğan Kahtalı, 2023); bağdaşıklık (Ercan Güven ve Akpınar, 2020; Balcı ve Melanlıoğlu, 2016;Karakoç Öztürk ve Dağıstanlıoğlu, 2018;Kara ve Kutlu, 2016;Öztürk ve Alan, 2020) ve Dört Kare Yazma Yöntemi (Karatay, İpek ve Karabuğa, 2018) ile ilgili çalışmaların yapıldığı görülmektedir. Yapılan çalışmalarda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dile ve dil becerilerinden yazmaya ilişkin kaygılı oldukları ve tutumlarının, yazılı anlatımlarındaki bağdaşıklık ögelerini kullanım durumlarının geliştirilebilir olduğu tespit edilmiştir.…”