Türkiye’deki Planlı Kalkınmanın Eğitim Kurumu Olarak Halk Eğitimi Merkezleri

Abstract

Öz Eğitim, tarihin her döneminde ekonomik ve toplumsal değişimlerin sonucunda istendik bireye ulaşmanın en önemli aracı olmuştur. Yetişkin eğitimi bu anlamda ayrı bir öneme sahiptir. Bu önem yetişkin eğitiminin örgün eğitime göre daha kısa süreli olması ve dolayısıyla sonuca daha hızlı ulaşması ile uygulanan eğitim programlarının esnek yapısından kaynaklanmaktadır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında tartışılmaya başlanan kalkınma düşüncesi, 1980'li yıllara kadar sürecek olan yeni bir ekonomik ve toplumsal anlayışın doğmasına yol açmıştır. Kalkınma tartışmaları Batı kapitalist merkezlerinde refah politikaları ile sonuçlanırken, bu merkezlerce "geri kalmış", "azgelişmiş", gelişmekte olan" gibi kavramlarla tanımlanan batı dışı toplumlara önerilen ise planlı kalkınma olmuştur. Ekonomik bir içerikle tanımlanan kalkınma kavramı giderek toplumsal değişimleri de içeren bir kavram haline gelmiştir. Kalkınma düşüncesinin Batı dışı toplumlara yansımasında toplumsal içeriğin daha da önem kazandığı görülmektedir. Konuya Türkiye özelinde bakıldığında kalkınma düşüncesinin bir taraftan ekonomik olarak tartışılırken diğer taraftan modernleşme süreci ile birlikte değerlendirilmekte olduğu ve önemli bir toplumsal değişimi hedeflediği görülmektedir. Yürütülen tartışmalarda ise halk eğitimi öne çıkmaktadır. Bu çalışma 1950'li yılların ortalarında kurulmaya başlanan ancak 1960 sonrasında oldukça aktif hale gelen halk eğitimi merkezlerini kalkınma düşüncesi çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır.