Türk Dünyasında Vergi-Demokrasi İlişkisi: Montesquieu Paradoksu Çıkmazı

Abstract

Vergilendirme ve demokrasi ilişkisi, vergi sistemlerinin ve vergi politikalarının oluşumunu etkilediğinden, tarih boyunca önemli yer edinmiştir. Ülkelerin sosyoekonomik gelişmişlik düzeyi ile demokrasi düzeyi etkileşim halinde olup bu etkileşim çerçevesinde vergi politikaları da değişiklik göstermekte; bu bakımdan vergilendirme ve demokrasi ilişkisinin incelenmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada, vergi yükünün demokrasiyi belirli bir düzeye kadar artırdığı, bir eşikten sonra ise azalttığı varsayımına dayanan Montesquieu paradoksunun sınanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, benzer toplumsal, kültürel ve coğrafi özelliklere sahip seçilmiş Türk dünyası ülkeleri için Montesquieu paradoksu sınanmıştır. Sonuç olarak Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan için Montesquieu paradoksu doğrulanmış; Türkiye ve Azerbaycan için ise Montesquieu paradoksu çıkmazı ortaya çıkmıştır.