Turist Rehberlerinin İş-Aile ve Aile-İş Çatışması, Kişilik Özellikleri ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkileri Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma

Abstract

Günümüzde çalışma koşulları iyileşmesine rağmen bazı sektörlerde sektörün yapısı gereği yoğun mesai gerektirmektedir. Turist rehberliği mesleği, yoğun çalışma gerektiren, mesai saatleri uzun bir meslek olarak bilinmektedir. Bu nedenle turist rehberlerinin iş-aile ve aile-iş dengesini sağlamaları konusunda daha fazla çaba sarf etmesi gerektiği düşünülebilir. Bireylerin yaşamında, kişilik özellikleri, kişinin tüm yaşamı boyunca sosyal ilişkilerini, seçeceği mesleği ve iş yaşamını etkileyen önemli bir faktördür. Turist rehberlerinin mesleğini severek ve isteyerek yapabilmesi için de bazı kişilik özelliklerine sahip olmaları gerektiğini ifade eden çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmada amaç, turist rehberlerinin kişilik özellikleri, iş-aile ve aile-iş çatışma boyutları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Bunun için, kişilik özellikleri, iş-aile, aile-iş çatışması, örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemeye yönelik bir anket formu hazırlanmıştır. Hazırlan anket formu Haziran-Eylül 2020 tarihleri arasında katılımcılara gönderilmiştir. Araştırmaya 246 kişi katılmıştır. Araştırmada örnekleme yöntemi olarak kolayda örnekleme metodu tercih edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; katılımcıların cinsiyet bakımında eşit dağılım gösterdiği, yarısının 36-55 yaş aralığında ve evli olduğu, yarısında fazlasının çocuğunun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların çoğunluğunun 1-5 yıl aralığında mevcut işyerinde çalıştığı, çalışma saati bakımından katılımcıların çoğunun 9-12 saat aralığında çalıştığı bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmada, örgütsel bağlılık ile kişilik özellikleri arasında, kişilik özellikleri ile aile-iş ve iş aile çatışması arasında, örgütsel bağlılık ile aile-iş ve iş-aile çatışması arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca sonuçlara göre; turist rehberlerinin örgütsel bağlılık düzeylerindeki artış iş-yaşam ve yaşam-iş çatışması, kişilik özellikleri tarafından açıklanmaktadır.