The Effect of Different Sowing and Harvest Periods on Herbage Yield and Some Yield Components in Mountain Spinach as Alternative Forage Resource

Abstract

Öz: Bölgelere göre bitkilerin uygun ekim ve hasat dönemlerinin belirlenmesi kârlı ve yüksek verimli bir kaba yem üretimi için büyük önem arz etmektedir. Ancak alternatif yem kaynağı olarak değerlendirilen Selvi sirken (Atriplex nitens Schkuhr)'de tarla koşullarında farklı ekim zamanı ve gelişme dönemlerinin baz alındığı bir çalışma bulunmamaktadır. Mevcut çalışmayla ot verim ve bileşenleri üzerine farklı ekim (Nisan ortası, Nisan sonu, Mayıs başı, Mayıs ortası) ve hasat dönemlerinin (vejetatif dönem sonu, çiçeklenme başlangıcı, tam çiçeklenme) etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.Bu amaçla 2019 ve 2020 yıllarında, Iğdır sulu koşullarında tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü bir çalışma planlanmıştır. Sonuçlar incelenen parametreler üzerine yılların (bitki boyu, dal sayısı ve ham protein verimi hariç), ekim zamanların ve hasat dönemlerinin (ham protein verimi hariç) önemli etkisinin olduğunu göstermiştir. Çalışma sonucunda incelenen parametrelerin hasat dönemi geciktikçe arttığı, ekim zamanı geciktikçe (yaprak oranı hariç) ise azaldığı belirlenmiştir. Ayrıca korelasyon analizinde; kuru ot verimi ile incelenen tüm değişkenler arasında (yaprak oranı hariç) çok önemli ve pozitif bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak yüksek yaş ot (14503.0-16947.2 kg da -1 ), kuru ot (4489.1-4906.9 kg da -1 ) ve ham protein verimleri (386.1-469.3 kg da -1 ) için ekimlerin ilk fırsatta (Mart ortası), hasatların ise tam çiçeklenme döneminde yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sirken (Chenopodium album L.) Bitkisini Silolamanın Silaj Kalitesi, In vitro Sindirilebilirlik ve Enerji İçerikleri ile Nispi Yem Değerine Etkisi

“…Aradaki farklılıkların, yöresel ve analiz farklılıklarından kaynaklandığı tahmin edilmektedir. Temel & Keskin (2022) tarafından yapılan bir çalışmada, sirken bitkisine benzeyen ve aynı familyadan olan selvi sirken (Atriplex nitens Schkuhr) bitkisinin alternatif kaba yem kaynağı olarak sulu koşullarda bazı verim parametreleri incelenmiştir. Selvi sirken bitkisinin birim alanda yüksek miktarlarda yaş ot, kuru ot ve ham protein verimleri elde edilmiştir.…”

The Effects of Different Sowing Times on Seed Yield and Some Yield Components of Mountain Spinach Grown in Arid Conditions

“…Iğdır ekolojik koşullarında kuru şartlarda farklı ekim ve hasat zamanlarının selvi sirken'in ot verimine etkilerinin incelendiği bir çalışmada en yüksek kuru ot verimi (3602.4 kg/da) tohum ekimlerinin Mart ayı ortasın yapıldığı ve hasat işlemlerinin de çiçeklenme başlangıcında yapıldığı dönemlerde elde ettiklerini bildirmişlerdir (Keskin ve Temel, 2022). Kaba yem üretimi amacı ile aynı ekolojik koşullarda yürütülen farklı bir çalışmada araştırıcılar selvi sirken'in yaş ot veriminin ekim dönemlerine göre farklılık gösterdiğini, 11036.9-16947.2 kg/da arasında değiştiğini ve ekim zamanının geciktirilmesi ile yaş ot verimlerinde önemli azalışlar meydana geldiğini tespit etmişlerdir (Temel ve Keskin, 2022a). Yine Iğdır'da sulu koşullarda farklı ekim zamanlarının selvi sirken'in tohum verimi üzerine etkilerini inceledikleri araştırmada araştırıcılar ekim zamanının gecikmesi ile tohum verimlerinde düşüş meydana geldiğini en yüksek tohum veriminin ilk ekim zamanından (Mart ortasında; 2597.3 kg/da), en düşük ise son ekim zamanından (Nisan ortasında; 952.3) elde edildiğini bildirmişlerdir (Temel ve Keskin, 2022b).…”

“…Selvi sirken ile yürütülen çalışmalar daha çok ot verimine yönelik çalışmalar olup bu çalışmalarda farklı ekim zamanlarının ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri belirlenmiştir (Keskin ve Temel, 2022;Temel ve Keskin, 2022a). Fakat tohum verimi ile ilgili çok az sayıda çalışma bulunmakta ve kuru koşullarda farklı ekim zamanlarının tohum verimine etkisi ile ilgili yapılmış çalışma bulunmamaktadır.…”

The Effect of Different Nitrogen and Phosphorus Fertilizer Doses on the Herbage Yield and Quality Properties of Atriplex nitens Schkuhr

“…Gereksinim duyulan kaba yem üretiminin arttırılmasında diğer bir çözüm, terk edilmiş (marjinal alanlar) veya nadasa bırakılmış alanlarda ya da münavebe sistemlerinde uygun cins ve çeşitlere ait yem bitkileri tarımının yaygınlaştırılmasıdır (Acar vd., 2015;Yolcu ve Tan, 2008). Fakat üretimi yapılan pek çok yem bitkisi türü ekstrem özellikler gösteren marjinal alanlarda ekonomik olarak yetiştirilemediğinden, bu alanlara uyum yetenekleri yüksek alternatif yem bitkisi türlerinin tercih edilmesi bir avantaj olarak görülmüştür (Keskin vd., 2021;Keskin ve Temel, 2022;Tan ve Temel, 2012;Temel ve Keskin, 2022a;2022b;Temel vd., 2020;Temel ve Tan, 2020;Temel ve Yolcu, 2020). Bu türlerden bir tanesi de sıcağa, soğuğa, kuraklığa, tuzluluğa ve verimsiz alanlara dayanımı yüksek olan tek yıllık otsu tür olan Selvi sirken (Atriplex nitens) bitkisidir (Doudova vd., 2017;Dursun ve Acar, 2015;Kurgan, 2022).…”