Svimi á bráðamóttöku - vantar á okkur klíníska nefið?

Abstract

InngangurMargir laeknar finna til vanmáttar þegar kemur að því að vinna upp sjúklinga með svima. Líklega er hluti ástaeðunnar sú stað-reynd að svimi er huglaegt einkenni sem getur haft mjög ólíka þýðingu í hugum fólks. Snúningssvimi, óstöðugleiki, yfirliða-kennd og jafnvel ósértaek vanlíðan eru daemi um einkenni sem geta fallið undir kvörtun um svima. Önnur ástaeða getur verið sú að þó orsök svima sé oftast góðkynja getur alvarlegur sjúkdóm-ur sem krefst aðkallandi meðferðar legið á bakvið.1 Það er mikilvaegt að þekking og uppvinnsla á vandamálinu sé góð, ekki síst á bráðadeildum þar sem sjúklingar með svima eru stór hluti af öllum komum á bráðamóttöku. 2,3Niðurskurður til heilbrigðismála er viðvarandi víða um heim og ekki síst á Íslandi, sem gerir það að verkum að kostnaður í heilbrigðiskerfinu er til stöðugrar endurskoðunar. Eitt af því sem vert er að skoða er uppvinnsla svimasjúklinga sem oft er með þeim haetti að þeir gangast undir óþarfa rannsóknir með auknum kostnaði fyrir heilbrigðiskerfið sem og fyrir þá sjálfa.Markmið þessarar rannsóknar var að kanna umfang og gaeði uppvinnslu sjúklinga með svima á slysa-og bráðadeild Landspít-ala. Einnig að athuga hvort draga maetti úr kostnaði án þess að draga úr gaeðum þjónustunnar.Tillgangur: Markmið rannsóknarinnar var að kanna umfang og gaeði uppvinnslu sjúklinga með svima á slysa-og bráðadeild Landspítala. Efniviður og aðferðir: Allar komur á slysa-og bráðadeild á fjögurra mánaða tímabili þar sem svimi var aðalkvörtun sjúklings voru skoðaðar á afturskyggnan hátt. Þaettir sem leitað var eftir í sjúkraskrá voru tímalengd einkenna, sjúkdómsgreining, fjöldi rannsókna, rannsóknarniðurstöður og álit sérfraeðilaekna. Til að einfalda túlkun niðurstaðnanna var rannsóknum skipt í þrjá flokka; blóðprufur, myndgreiningu og álit sérfraeðings. Niðurstöður: Alls fundust 163 tilfelli. 28% greindust með svima frá inneyra og 32% voru útskrifaðir án sjúkdómsgreiningar. Fjögur prósent greindust með alvarlegan miðtaugakerfiskvilla. Í um þriðjungi tilfella voru gerðar rannsóknir úr öllum þremur rannsóknarflokkunum. Bráðatölvu-sneiðmynd af heila var gerð hjá 40% og segulómun af heila hjá 17%. Fengið var álit taugalaekna hjá 28%, háls,-nef-og eyrnalaeknis hjá 26% og hjartalaeknis hjá 2%. 11,6% (n=19) þessara sjúklinga lögðust inn á spítala, 53% á taugadeild, 42% á lyflaeknadeild og 5% á háls,-nef-og eyrnalaeknir. Ályktanir: Svimi er algengt einkenni hjá sjúklingum sem leita til slysa-og bráðadeildar Landspítala. Orsök svima er í flestum tilfellum góðkynja. Uppvinnsla svimasjúklinga er engu að síður oft viðamikil þar sem bráða-tölvusneiðmynd af heila er gerð í stórum hluta tilfella. Svimi á bráðamóttökunni -vantar okkur klíníska nefið? Efniviður og aðferðirSkoðað var á afturskyggnan hátt fjögurra mánaða tímabil frá 1. nóvember 2008 til 28. febrúar 2009. Öll tilfelli á slysa-og bráðadeild þar sem svimi var aðalkvörtun sjúklings, samkvaemt NOMESKOskráningarkerfinu, voru tekin inn í rannsóknina. Farið var yfir sjúkrasögu og rannsóknarniðurstöður en einnig voru skoðaðar endurkomur og viðbót...

Sudden loss of consciousness in a previously healthy patient

“…Hlutfall þeirra sjúklinga með svima sem greinast með blóðflaeðitruflun í botn-/ hryggjarslagaeð er afar lágt, 1-4%. 3,4 Önnur og ósértaekari einkenni geta verið aukið rugl, minnisleysi, skert meðvitund, ógleði og uppköst. Einkenni geta verið breytileg, sjúklingar verið naer einkennalausir inn á milli og síðan versnað skyndilega eins og átti við hér.…”