Sürdürülebilir Turizm Açısından Öğrencilerin Sektöre Karşı Tutumlarının Mezuniyet Sonrası Kariyer Planlaması ve Seçimine Etkisi

Abstract

Turizm sektöründe kariyer yapmak amacıyla turizm eğitimi alan öğrencilerin sektöre karşı tutumlarının belirlenmesi ve bu tutumlarının turizm sektöründe kariyer seçimlerine etkisinin ortaya konulması, sürdürülebilir turizm bağlamında sürdürülebilir kaliteli insan kaynağının sağlanması açısından önemli rol oynamaktadır. Bu bağlamda yapılan bu çalışmada, turizm eğitimi almakta olan öğrencilerin sektöre karşı olan tutumları ve bu tutumlarının mezuniyet sonrası kariyer seçimlerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evreni Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi öğrencilerinden oluşmaktadır. Öğrencilerin turizm sektörüne yönelik tutumlarını ve öğrencilerin turizm sektöründe kariyer yapma isteklerini ölçmeye yönelik ifadeler faktör analizine tabi tutulmuştur.Uygulanan faktör analizi sonucunda, ankete katılan öğrencilerin turizm sektörüne yönelik tutumlarını oluşturan 8 faktör elde edilmiştir. Bu 8 faktör içerisinde öğrencilerin mezuniyet sonrasında sektörde kariyer yapma isteklerini etkileyen en önemli faktörlerin "kişi-endüstri uyumu", "iş arkadaşlığı ile işe bağlılık" ve "yöneticilerin tutumu" olduğu saptanmıştır.

Ki̇şi̇li̇k Özelli̇kleri̇ni̇n Turi̇zm Endüstri̇si̇nde Kari̇yer Yapma İsteği̇ Üzeri̇ndeki̇ Etki̇leri̇: Turi̇zm Eği̇ti̇mi̇ Alan Yükseköğreni̇m Öğrenci̇leri̇ Üzeri̇ne Bi̇r Araştirma

“…Buradan hareketle turizm eğitimi alan ön lisans ve lisans öğrencilerinin turizm endüstrisine karşı tutumlarını ve kariyer planlarını inceleyen çok sayıda ampirik araştırmanın literatürde yer aldığı görülmektedir (Airey ve Frontistis, 1997;Kuşluvan ve Kuşluvan, 2000;Kozak ve Kızılırmak, 2000;Aksu ve Köksal, 2005;Duman vd. 2006;Solmaz ve Erdoğan, 2013;Yıldız, 2013;Günay ve Akıncı, 2017).…”

“…Turizm endüstrisine yönelik tutumları ele alan araştırmaların sonuçları incelendiğinde ise öğrencilerin turizm endüstrisinde bir kariyer düşüncesine çok da sıcak bakmadıkları anlaşılmaktadır. Bazı araştırmalarda öğrencilerin eğitimlerine başlangıç aşamalarında pozitif bir tutuma sahipken, ilerleyen yıllarda negatife doğru bir dönüşüm gerçekleştiği görülmektedir (Erdinç ve Yılmaz, 2012;Günay ve Akıncı, 2017). Solmaz ve Erdoğan (2013)'ın çalışmasında da turizm eğitimi alan öğrencilerin özel sektörde bir kariyer hedeflemekle birlikte turizme karşı olumlu bir tutum sergilemedikleri tespit edilmiştir.…”

“…Ancak turizm eğitimi alan bireylerin turizmde çalışmaya karşı sıcak bakmadıkları son 20 yıllık süreçte yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur (Airey ve Frontistis, 1997;Kuşluvan ve Kuşluvan, 2000;Kozak ve Kızılırmak, 2001;Aksu ve Köksal, 2005;Duman vd. 2006;Solmaz ve Erdoğan, 2013;Yıldız, 2013;Günay ve Akıncı, 2017). Bunun sonucu olarak turizmde nitelikli ara eleman veya yöneticilik alanlarında önemli sıkıntıların yaşandığı ve yakın vadede yaşanacağı muhtemeldir.…”

Üniversite Öğrencilerinin Zorunlu Staj Tecrübeleri ve Turizm Kariyerine Bakış Açıları

“…Emek yoğun bir sektör olan turizm sektöründe hizmet veren çalışanlar, misafirlerle doğrudan karşılıklı iletişim kurmaktadırlar. Misafirlerin sunulan hizmetlerden memnun kalma düzeyi, işletmelerin kalifiye personel istihdam etmesine bağlıdır (Kuşluvan ve Kuşluvan, 2000;Üzümcü, 2015;Erdem, 2016;Günay ve Akıncı, 2017). Ayrıca turizm sektöründe artan rekabetle beraber işletmeler varlıklarını sürdürebilmek ve rekabet edebilmek için kalifiye personel istihdamına önem vermeye başlamıştır (Olcay, Yıldırım ve Sürme, 2015;Kırmızı, 2015;Erdem, Akgöz ve Gündoğdu, 2018).…”

“…Bu bilgiler doğrultusunda staj uygulamaları turizm eğitimini tamamlayan vazgeçilmez bir unsur olarak değerlendirilmesine karşın verimsiz geçen staj süreçleri öğrencilerin turizm sektörüne karşı olumsuz bir bakış açısı geliştirmesine ve kariyerlerine turizm sektöründe devam etmeme kararı almalarına neden olabilir (İnce ve Kendir, 2018;Keleş, 2018). Alanyazında konuyla ilgili yapılan çalışmaların sonuçları, öğrencilerin staj sonrasında turizm sektörüne karşı olumsuz bir tavır takındığını desteklemektedir (Kozak ve Kızılırmak, 2001;Ilgaz ve Çakar, 2002;Kuşluvan, Kuşluvan ve Eren, 2003;Baltacı, Üngören, Avsallı ve Demirel, 2012;Çatı ve Bilgin, 2013;Cömert, 2014;Günay ve Akıncı, 2017). Staj faaliyetleri esnasında öğrenciler birçok sorunla karşılaşmaktadır.…”