Süpervizyon İlişkisi: Psikolojik Danışmada Etkili Süpervizyon Sürecinin Önemli Bileşenlerinden Biri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, (a) süpervizyon ilişkisine dair alanyazında bulunan kavramsal ve ampirik araştırma bulgularının bir derlemesini sunmak, (b) süpervizyon ilişkisine katkı sağlayan ve bu ilişkiyi engelleyen değişkenleri incelemek ve (c) alanyazındaki süpervizyon araştırmalarının bulguları ışığında nitelikli süpervizyon ilişkisinin süpervizyon sürecindeki rolünü tartışmaktır. Süpervizyon ilişkisini ilk ele alan çalışma 1980'li yılların başında Edward S. Bordin tarafından yapılmıştır. Bordin'e göre süpervizyon çalışma uyumunun üç bileşeni vardır. Bu bileşenler ortak anlayış, görevler ve duygusal bağ'dır. Alanyazın incelendiğinde, yurtdışında süpervizyon ilişkisinin niteliğini ve bu ilişkiyi etkileyen değişkenleri belirlemeye yönelik pek çok araştırma yapıldığı görülmektedir. Bu araştırmaların sonuçları süpervizör ile süpervizyon alan kişi arasındaki süpervizyon ilişkisinin süpervizyon alan kişinin profesyonel gelişiminde en kritik öğelerden biri olduğunu göstermiştir. Ancak Türkiye'de psikolojik danışman eğitiminde süpervizyon ilişkisi konusundaki araştırmaların sınırlı sayıda olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda, Türkiye'de süpervizyon ilişkisi konusunun keşfedilmeyi bekleyen bir araştırma alanı olduğu söylenebilir. Bu bağlamda, bu çalışmanın Türkiye'de süpervizyon ilişkisi konusunda süpervizörlere ışık tutması ve yapılacak araştırmalara ilham vermesi beklenmektedir.

Süpervizyonun Genç Neferleri: Türkiye’ de Süpervizyon Uygulamaları

“…Buna göre bu düzeydeki psikolojik danışmanların, süpervizörlerinden alacakları destekleyici süpervizyon onlar için öğretici bir deneyime dönüşerek mesleki olarak onları daha güçlü bir hale getirebilirken, gelişimsel düzeyleri göz ardı edilerek yıkıcı bir değerlendirmeye maruz kalmaları ise mesleki olarak yetersiz hissettirebilmektedir . Bu bağlamda süpervizyon; daha deneyimsiz olan psikolojik danışman adaylarının gelişimi için temel bir gereklilik olarak nitelendirilmekte, psikolojik danışmanların eğitim ve gelişimlerinin köşe taşlarından biri ve eğitim sürecinin ayrılmaz bir parçası olarak değerlendirilmektedir (Bernard ve Goodyear, 2019;Meydan ve Koçyiğit Özyiğit, 2016). Ayrıca süpervizyonun, geleceğin psikolojik danışmanlarının yetkin bir biçimde yetiştirilmesinde en önemli öğretim araçlarından biri olduğu belirtilmektedir .…”

“…Yapılan araştırmalar, uygulama içeren ve kurum deneyimine dayalı yürütülen derslerde süpervizyon almanın psikolojik danışmanların daha etkili uygulayıcılar olarak yetişmelerini sağladığını göstermektedir (Bernard ve Goodyear, 2009;. Süpervizyon süreci sonucunda aday psikolojik danışmanların; psikolojik danışma sürecine ilişkin farkındalıklarının arttığı, farklı müdahale becerileri öğrendikleri ve danışanların ilettikleri sorunlara daha derin bir anlayış geliştirdikleri anlaşılmaktadır (Eryılmaz ve Mutlu, 2018) (Aladağ, 2014;Aladağ ve Bektaş, 2009;Amanvermez vd., 2020;Atik, Çelik, Güç, Tutal, 2016;Büyükgöze-Kavas, 2011;Erbaş vd., 2020;Koç, 2013;Koçyiğit-Özyiğit ve İşleyen, 2016;Meydan ve Koçyiğit Özyiğit, 2016;Zeren ve Yılmaz, 2011).…”

“…Bu bağlamda süpervizyon ve süpervizyon uygulamalarının Türkiye için henüz yeni bir alan olduğu ifade edilebilir. Araştırmacılar, bu alana ilişkin Türkiye alanyazınındaki sınırlılığına dikkat çekmektedirMeydan ve Koçyiğit Özyiğit, 2016;Meydan ve Kağnıcı, 2018). Bununla birlikte bu alanda farklı başlıklara yönelik araştırmaların artmaya başladığı ifade edilebilir.…”

Türkiye’de Psikolojik Danışmada Süpervizyon Konusundaki Çalışmaların İncelenmesi

“…Zira uygulamaya dönük dersler, yetkin bir şekilde hizmet sunmak ve uygulamalar yapmak için onları mesleğe hazırlar. Uygulamaların etkili olabilmesi için de psikolojik danışman eğitiminde süpervizyon olmazsa olmazlardandır (Giordano, Clarke ve Borders, 2013;Kalkan ve Can, 2019;Meydan ve Koçyiğit-Özyiğit, 2016;Siviş-Çetinkaya ve Karaırmak, 2012).…”

Structuring Individual Counseling Practicum Supervision: An Action Research

“…Bu durum lisans eğitimindeki farklı uygulamalar ve süpervizyon yetersizliği ile birleşince daha da derinleşebilmektedir. Dolayısıyla yüksek lisans düzeyindeki psikolojik danışmanların gelişimsel düzeylerinin farklı olabileceğinin de göz önünde bulundurularak süpervizörlerin, süpervizyon sürecini, süpervizyon alan kişinin deneyim düzeyine, istek ve ihtiyaçlarına uygun olarak yapılandırması ve yürütmesi gerektiği düşünülmektedir (Meydan ve Koçyiğit-Özyiğit, 2016). Diğer bir yandan süpervizyon uygulamalarının etkili yürütülmesine ilişkin çokça bilgiler öne sürülmekle beraber (Borders vd., 2014) bu bilgileri uygulamaya aktarmak süpervizörler için karmaşık görülebilmektedir (Borders ve Brown, 2009).…”