Sloganlarla İslamcilik: Şûrâ Dergi̇si̇nde Si̇yasal İdeoloji̇yi̇ Sloganlardan Okumak

Abstract

Modern dönemde siyasal ve toplumsal yapıların değişmesi, ulus devletlerin ve demokratik rejimlerin dünya çapında yaygınlık kazanması toplumu yönetilen pozisyonundan siyasal karar verici pozisyonuna intikal ettirmiştir. Bu durum toplumun her kesiminin siyasal meseleler hakkında bilgi sahibi olmasını zaruri hale getirmiştir. Bu konuların felsefî ve sosyolojik derinliği olan meseleler olması toplumların bu yeni siyasal yöntemleri benimsemesi için farklı öğretim ve iletişim tarzlarının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Ayrıca farklı siyasal ideolojileri savunan siyasal gruplar da fikirlerini toplumun her kesimine aktarmak için bu arayışa dahil olmuşlardır. Bu arayışların neticesi olarak ortaya çıkan unsurlardan biri sloganlardır. Sloganların belli bir siyasal fikir ya da ideolojinin temel kabullerini, anahtar kavramlarla ve kolay akılda kalacak şekilde sunması devletler ve siyasal grupların sloganları sıkça kullanmasına sebebiyet vermiştir. Sloganları siyasal zihniyetlerini aktarma hususunda kullanan unsurlardan biri de İslamcı düşüncenin müntesipleri olmuştur. Bu doğrultuda Türkiye’de İslamcı düşüncenin 1970’lerdeki temel gerilimlerinin sloganlar etrafında ele alınmasının amaçlandığı çalışmada Şûrâ Dergisi’nin kırk bir sayısında, sayfaların üst kısmında yer verilen sloganlar söylem analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuç Şûrâ Dergisi’nin dini açıdan literalist ve dışlayıcı, toplumsal açıdan ötekileştirici ve siyasal açıdan devrimci bir söyleme sahip olduğu, dergideki sloganların bu anlayışları özetleme ve aktarma amacıyla kullanıldığı olmuştur.