Sezgi̇sel Düşünme Ölçeği̇ni̇n Geli̇şti̇ri̇lmesi̇: Geçerli̇k Ve Güveni̇rli̇k Çalişmasi

Abstract

Sezgi, insanoğlunun varoluşunun özünde yer alan bilginin, kaynağını ve ilhamını yaşamsal faaliyetlerden alarak genellikle zamandan ve mekândan bağımsız bir biçimde açığa çıkması şeklinde tanımlanabilir. Sezgisel düşünme, nitelikleri açısından bir bütünlük oluşturmakla birlikte diğer tüm düşünme biçimlerinin kapısını aralama görevini de üstlenmektedir. Bu açıdan eğitim-öğretim sürecinde bireylere akademik başarı, keşfetme, yaratıcılık gibi birçok özelliğin kazandırılmasında sezgisel düşünme becerileri oldukça önemlidir. Bu araştırma, lise öğrencilerinin sezgisel düşünme özelliklerini tespit etmeye yönelik Likert tipi bir ölçek geliştirmenin amaçlandığı tarama modelinde nicel bir çalışmadır. Araştırmada ölçek geliştirme sürecine yönelik madde havuzu oluşturulduktan sonra dil ve kapsam geçerliği çalışmaları yürütülmüştür. Araştırmanın verileri Kahramanmaraş ili Onikişubat ilçesinde yer alan devlet okullarının lise kademesinde öğrenim gören, pilot çalışma için 414, AFA için 588 ve DFA için 264 öğrenciden toplanmıştır. AFA sonucunda elde edilen dört boyutlu yapı DFA ile test edilmiş olup, 22 maddeden oluşan ölçeğin uyum değerleri χ²/df= 1.55; GFI= .90; RMSA= 0.46; SRMR= 0.77; GFI= .95; CFI= .94; NFI= .87; NNFI(TLI)= .94; IFI= .95 olarak ve boyutların Cronbach alpha güvenirlik katsayıları ise kararlılık için 0.735, içsel kesinlik için 0.799, duygusal okur-yazarlık için 0.840, kavrayışın örtüklüğü için 0.802 ve ölçeğin geneli için 0.808 olarak hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, geliştirilen Sezgisel Düşünme Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.