School Climate: A Comparative Study from the Perspective of Kindergarten Principals and Teachers

Abstract

Öz.Bu araştırmanın amacı belirlenen resmi anaokullarında bulunan okul iklimlerini belirlemek, okul iklimini etkileyen unsurları incelemek, okul ikliminin eğitim-öğretim hizmetlerine olan yansımalarını irdelemek, öğretmen ve yöneticilerin görüşleriyle okul ikliminin iyileştirilmesi için gerekli unsurları ortaya koymaktır. Bu araştırmada nicel ve nitel olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilen karma yöntem türlerinden kısmen karma ardışık baskın statülü desen kullanılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında Eskişehir ilinde aktif faaliyet gösteren 18 bağımsız anaokulunda görev yapmakta olan 115 öğretmen ve 34 okul yöneticisine toplamda 145 kişiye Örgütsel İklim Ölçeği uygulanarak çalışma iklimleri belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında; ölçekten en yüksek ve en düşük iklim puanını alan iki okulun yönetici ve öğretmenleriyle görüşülerek iki aşırı uçta yer alan kurumların okul iklimindeki farklılıkları ve bu farklılıkları oluşturan etkenler incelenmiş aynı zamanda bu kurumlardaki iklimin eğitim-öğretim hizmetlerine yansımaları irdelenmiştir. Sağlıklı okul ikliminin oluşumunda yöneticinin kişilik özellikleri, yöneticinin iletişim ve problem çözme becerileri, öğretmenlere verilen destek, övgü ve cesaretlendirme, adil davranışlar, fikirlere açık olma, kararlarda personelden görüş alma gibi özelliklerin önemli olduğu görülmüştür. Tüm personelin önyargısız ve açık iletişimde bulunması, öğretmenlerin işbirlikçi, paylaşımcı ve sorumluk sahibi olmalarının da sağlıklı iklimin oluşumunda etkili olduğu bulunmuştur. Okul ikliminin öğretmenlere etkisinin dolaylı olarak çocuklara yansıdığı ve sınıfta psikolojik olarak güvenli ve nitelikli eğitim ortamı oluşturmada etkili olduğu da sonuçlar arasındadır.

Farklı Bakış Açılarıyla Okul Öncesi Eğitimde Kalite Unsurları: Nitel Bir Araştırma

“…Quality is not only about physical space and material but also about teacher competence, class size, teacher-student ratio, teacher-student interactions, curricula, communication, and parent education and engagement (Karademir and Ören, 2020). The teachers and administrators defined "quality" in a similar way to the literature.…”

“…Daha önce yapılan araştırmalar da kaliteyi sadece fiziksel mekân ve materyallerle sınırlandırmamaktadır. Kaliteli bir eğitim fiziksel çevre ve materyallerin yanı sıra, öğretmen yeterlilikleri, sınıftaki çocuk sayısı, öğretmen başına düşen çocuk sayısı, öğretmen ve çocuk etkileşimleri, uygulanan program, iletişim ve aile eğitimi ve katılımı gibi faktörlerden etkilenmektedir (Karademir ve Ören, 2020). Bu bağlamda, öğretmenler ve yöneticiler kalite kavramını literatürde yer alana benzer şekliyle açıklamıştır.…”

“…Bu nedenle eğitimlerin gerçekleştirildiği kurumların fiziksel yapıları, sahip oldukları olanaklar, sınıflarda bulundurdukları çocuk sayıları, çalıştırdıkları öğretmen nitelikleri, çocuklara kazandırılması düşünülen davranış ve beceriler, ailelerle etkileşim biçimleri vb birçok faktörün öne çıkmaya başladığı hissedilmektedir (Ağgül Yalçın ve Yalçın, 2018). Yapılan araştırmalarda çocuklardaki gelişimin istenilen düzeyde olması ve çocuğun okul öncesi dönemde verilen eğitimden olumlu etkilenerek geleceğini doğru şekillendirebilmesi için bazı kriterlerin önemi vurgulanmıştır (Can ve Kılıç, 2019;Karademir ve Ören, 2020). Bunlar: iyi eğitimli öğretmenler, sağlıklı çocuk-öğretmen etkileşimi, sınıftaki çocuk sayısı, dil gelişimini destekleyici güvenli ve materyalce zengin bir ortam, farklı sosyal etkinlikleri barındıran programa uygun uygulamalardır.…”

“…Bu nedenle erken çocukluk eğitimi kurumlarının kalitesinin belirlenmesi ve erken çocukluk eğitimindeki kalite standartlarının arttırılması çocuğun gelişimine önemli katkılarda bulunacaktır. Kalite standartları erken çocukluk eğitimi alanına yönelik sosyal politikaların geliştirilmesine ve toplumsal gelişime de katkıda sağlayacaktır (Karademir, Cingi, Dereli ve Akman, 2017;Micozkadıoğlu ve Kazak Berument, 2003). Ancak erken çocukluk eğitiminde kaliteyi çok yönlü düşünmek gerekir.…”

“…Therefore, the physical facilities of schools, class size, teachers' competence, targeted behaviors and skills, and interaction with parents are becoming more and more critical (Ağgül Yalçın and Yalçın, 2018). Some criteria are of significant importance for the quality of preschool education and its positive impact on children's development (Can and Kılıç, 2019;Karademir and Ören, 2020). Those criteria are well-trained teachers, positive teacher-child interactions, class size, safe and rich environments that support language development, and curricula with social activities.…”