Recenzja książki Michaela J. Sandela "Sprawiedliwość. Jak postępować słusznie?"

Abstract

Czy sprawiedliwość można analizować ściśle bez odnoszenia się do matematyki? Michael Sandel swoją książką Sprawiedliwość. Jak postępować słusznie? udowodnił, że można. W całej książce nie występują żadne zapisy formalne, a jednak wywody są precyzyjne i uporządkowane. Co więcej, tekst wcale nie stał się przez to "suchy". Wręcz przeciwnie, jego porządek i lekki styl znakomicie się uzupełniają.Książka jest napisana bardzo przystępnym językiem. Autor nie zakłada, że czytelnik zna już podstawowe fi lozofi czne ujęcia sprawiedliwości, ale wprowadza go w ten świat krok po kroku. Liczne przykłady, zarówno fi kcyjne, jak i faktyczne, pomagają lepiej zrozumieć założenia i konsekwencje rozmaitych teorii sprawiedliwości. Książ-ka zawiera ich gruntowną analizę, bezlitośnie obnażającą ich słabe punkty. Czytelnik o wyrobionym światopoglądzie może nieraz spotkać się w trakcie lektury z przykładami ujawniającymi nieoczekiwanie nieprzyjemne rezultaty swoich przekonań. Autor nie próbuje tą metodą dowodzić, że dany pogląd jest błędny -zmusza jedynie do uświadomienia sobie jego konsekwencji. Jednocześnie dopiero pod koniec książki ujawnia swoje prywatne poglądy. Daje to czytelnikowi czas na wyrobienie sobie wła-snego zdania, zanim skonfrontuje je z opiniami Autora.Sandel odszedł od typowego dla podobnych książek ujęcia chronologicznego na rzecz struktury tematycznej. Autor przedstawia czytelnikowi rozmaite przykłady, któ-re stają się pretekstem do przedstawienia danej koncepcji etycznej. Umieszczenie teorii w kontekście praktycznego problemu pozwala na zaprezentowanie jej w przystępniejszy sposób. Sandel nie zatrzymuje się jednak na pojedynczych przykładach -przedstawia szereg innych problemów i wskazuje na rezultaty zastosowania w ich przypadku danej reguły. Wprowadzone koncepcje są używane również w kolejnych rozdziałach, stanowiąc punkty odniesienia dla kolejnych idei.Książkę otwiera rozdział Robić to, co słuszne, zawierający szereg ciekawych przykładów rozbieżności ocen moralnych w rzeczywistych sytuacjach, np. na temat DECYZJE nr 21 czerwiec 2014