Psychotherapy Process Analysis: Application of the Qualitative Research Methods to Psychotherapy Research

Abstract

Bu makale psikoterapi araştırmalarında söylem, anlatı ve konuşma analizinin kullanımı ile psikoterapide değişen anlamın incelenmesine odaklanmıştır. Psikoterapi sürecinin incelendiği araştırmalar terapötik varsayımların kabul edildiği ve sorgulandığı farklı epistemolojik duruşlar esas alınarak aktarılmıştır. Bu bağlamda, vakaya odaklanan ve danışanın problemini, içsel duygu durumunu, bilişsel sürecini yansıtan araştırmalar, terapi ilişki ve terapi etkileşimine odaklanan araştırmalar ve kültürel bağlam, güç ilişkisi, ideoloji gibi makro seviyede psikoterapi sürecini ele alan araştırmalar incelenmiştir. Son olarak psikoterapi araştırmalarında etik ikilemler ve araştırmanın niteliği konuları tartışılmıştır.

Refleksivite ve Etkileşim Açılarından Nitel Araştırmacı Olmanın Fırsatları ve Zorlukları

“…Qualitative research has its advantages such as having a deeper understanding of a phenomenon, evaluating rare cases, connecting samples such as elderly or refugees (Camacho, 2016), and evaluating psychotherapy effectiveness (Sarı, 2019). Qualitative research has its own definition of scientific proof unlike quantitative research (Xu & Storr, 2012) that's why the challenges and opportunities mentioned here are more common in qualitative research.…”

“…Nitel araştırma yöntemi, göçmenler ya da yaşlılar gibi özellikle ölçek uygulamanın zor olduğu gruplarla yürütülen bilimsel araştırmalarda avantaj sağlamaktadır (Camacho, 2016). Ayrıca, nitel araştırma yöntemleri psikoterapi araştırmalarında sürecin değerlendirilmesi konusunda da aydınlatıcıdır (Sarı, 2019). Hedefin genellemelere ulaşmak yerine seyrek karşılaşılan durumları betimlemek olduğu araştırmalar için de nitel araştırma yöntemi iyi bir seçenektir.…”

Qualitative Research and Philosophical Dimension and Characteristics of Mental Health and Psychiatric Nursing

“…Örneğin; nitel araştırmanın veri toplama yöntemlerinden biri olan katılımcı gözlem, Goffman'ın psikiyatri hastanelerindeki psikiyatri hastaları üzerinde yaptığı çalışmalarda kullandığı bir yöntemdir (Peters, 2010). Freud (1953) (Sarı, 2019). Bu dönemde psikiyatri çalışmalarında nitel araştırmaların temelini de oluşturan tümevarım yöntemi hakimken; 20. yy'da davranışçı yöntemin sıkça kullanılması nedeniyle psikiyatri araştırmalarında doğa bilimleri ve tümdengelim yöntemi hakim hale gelmiştir.…”

“…Ancak bu noktada ruh sağlığı ve psikiyatri hemşiresinin terapist ve görüşmeci kimliğinden sıyrılması gerekmektedir. Ruh sağlığı ve psikiyatri hemşiresi nitel görüşmeyi sürdürürken terapist rolüne girmemesi, hastanın bilgi vermediği konularda görüşme becerilerini kullanarak hastadan bilgi almaya çalışmaması gerekmektedir (Brinkmann & Kvale, 2005;Sarı, 2019) Diğer bir veri toplama yöntemi ise gözlemdir. Araştırmacının olayın içinde olma durumuna göre katılımlı veya katılımsız gözlem şeklinde gerçekleştirilir.…”

“…Ülkemize benzer şekilde "Journal of Korean Academy of Psychiatric and Mental Health Nursing"de 2004-2013 yılları arasında nitel araştırma makalelerindeki en sık kullanılan metodolojik yöntemin fenomenoloji olduğu ve araştırmaların % 48.0'inde kullanıldığı saptanmıştır (Nam, 2014). Psikoterapi seanslarını temel alan nitel araştırmalarda genellikle anlatı analizi, söylem analizi ve konuşma analizi yöntemleri tercih edilmektedir (Sarı, 2019). Hemşire psikoterapistlerin günden güne arttığı göz önünde bulundurulduğunda, ülkemizde ruh sağlığına ilişkin yasaların çıkarılması sayesinde (Çam & Engin, 2015;Demirkıran, 2016) ruh sağlığı ve psikiyatri hemşirelerinin terapi sürecinde de nitel araştırma yöntemlerini kullanabileceği düşünülmektedir.…”