Potencjał i wyzwania instytucjonalnych badań szkolnictwa wyższego. Przykład Uniwersytetu Warszawskiego

Abstract

Badania związane ze szkolnictwem wyższym są polem zróżnicowanym i pełnym sprzeczności. Z jednej strony bardzo cenione jest podejście interdyscyplinarne i porównania międzykrajowe, z drugiej zaś prowadzonym badaniom zarzuca się zbytnią lokalność. Stan badań w poszczególnych krajach zależy od uwarunkowań instytucjonalnych i historycznych. Widoczny jest rozdźwięk między badaniami stricte naukowymi a stosowanymi, typowymi dla sfery ewaluacji i przygotowywanymi na potrzeby budowania samowiedzy uczelni lub tworzenia polityk publicznych. W artykule omówiono funkcjonowanie takich badań w praktyce, oparto się na literaturze dotyczącej stanu badań nad szkolnictwem wyższym, omówiono ich potencjał naukowy, a także niektóre wyzwania i bariery związane z realizacją takich celów na przykładzie wybranych badań prowadzonych na Uniwersytecie Warszawskim. istotne jest kumulowanie wiedzy pozwalającej na całościowy opis sektora. Tę funkcję pełnią badania instytucjonalne będące częś-cią nurtu badań nad szkolnictwem wyższym, wyróżniane ze względu na cele i zakres tematyczny. Obejmują one nie tylko kwestie jakości kształcenia, lecz także organizacyjne czy wizerunkowe. Styk badań instytucjonalnych prowadzonych w ramach uczelni oraz szerzej pojmowanych badań and szkolnictwem wyższym -w tym szczególnie badań stricte naukowych -będzie głównym tematem tego artykułu. Na przykładzie wybranych badań prowadzonych na Uniwersytecie Warszawskim, związanych z szeroko rozumianą ewaluacją kształcenia, zostanie omó-wiony potencjał naukowy, jaki mają i mogą S zkoły wyższe mają unikalny status instytucjonalny. Łączą wiele funkcji, przede wszystkim nauczania i tworzenia wiedzy, ale są też pracodawcami. Zwraca się uwagę na ich relacje z otoczeniem społecznym -zgodnie z tzw. trzecią misją uniwersytetu. Przy obecnej powszechności wyboru studiów szkoły wyższe są kluczowym łącznikiem między systemem kształcenia powszechnego a rynkiem pracy. W Polsce od końca lat 80. XX w. można mówić o ciągłym procesie zmian w tym sektorze, wynikających z przemian demograficznych, gospodarczych i politycznych. W tym dynamicznym kontekście niezwykle ważne jest, by uczelnie wiedziały jak najwięcej na swój temat, ale też równie