Phenomenological and hermeneutical assumptions of ethics and philosophy in nursing: Analyses, comparisons, reconceptualizations of notions

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie sposobu, w jaki określone założenia fenomenologii i hermeneutyki inspirowały konkretne teorie pielęgniarstwa. Rozważane były mianowicie teorie Betty Neuman i Patricii Benner, w mniejszym zakresie także Carol Gilligan, Madeleine Leininger, Jean Watson, Philipa Warelowa, Barbary Carper, Anneli Sarvimäki, Colina Holmesa i Afaf Meleis. Wspomniano też o teoriach Marthy Rogers i Rosemarie Rizzo Parse. Analizy poprzedza ustalenie filozoficznych znaczeń pojęć. Autorzy wykraczają poza przywołanie definicji i rekonstruują obszerniejsze konteksty teorii filozoficznych, w których zostały one sformułowane. W dalszej części artykułu nastąpiło określenie ich wzajemnych relacji znaczeniowych w analizowanych teoriach. Jednocześnie inspiracje fenomenologiczne i hermeneutyczne potraktowano jako środek do omówienia znacznie szerszego problemu badawczego, jakim jest ukazanie ewolucji filozofii i etyki pielęgniarstwa, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Problem filozofii, rzadko podejmowany przez badaczy pielęgniarstwa i niechętnie goszczący na łamach czasopism branżowych i naukowych, ma duże znaczenie w określeniu dystynkcji naukowych badań pielęgniarskich na tle modelu medycznego. Istotą rozróżnienia jest uwzględnianie kontekstu humanistycznego w przedmiocie badań pielęgniarskich. Tak zdefiniowane kryterium otwiera kontrowersyjną, ale-w mniemaniu autorów-interesującą dyskusję na temat naukowego i metodologicznego statusu pielęgniarstwa. Słowa kluczowe: etyka, pielęgniarstwo, fenomenologia, filozofia, hermeneutyka Cytowanie Wiśniewski D, Flaga-Wieruszyńska K. Fenomenologiczne i hermeneutyczne założenia filozofii i etyki pielęgniarstwa-analizy, porównania, rekonceptualizacje pojęć .

Four philosophical images of man and nursing from Krąpiec’s perspective

“…It seems that in addition to the category of time and space, another category is needed, namely the ontology of love that manifests in establishing a personalized and unique bond between the nurse and the patient. Love is another key to understanding the human being and a means to better communicate with him (Ferdynus, 2020b; Wiśniewski & Flaga‐Gieruszyńska, 2019; Watson, 2018, pp. 6–7, 10; Tałaj et al, 2012).…”