PANDEMİ SÜRECiNDE NİTEL ARAŞTIRMA: ÇEVRİMİÇİ PLATFORMLAR ÜZERİNDEN DERİNLEMESİNE GÖRÜŞMELERİN İMKÂN VE SINIRLILIKLARI

Abstract

Kişilerarası fiziki mesafenin korunması temeline dayanan COVID-19 tedbir ve kısıtlamaları toplumla ilişkili her alanı etkileyip dönüştürürken, onu çeşitli şekillerde ve farklı boyutlarıyla inceleyen sosyolojik araştırmaya dair pek çok soruyu da gündeme getirmiştir. Bu çalışma da pandemi koşullarında nitel araştırmaların nasıl yürütülebileceği sorusundan yola çıkarak; nitel tekniklerin çevrimiçi platformlar aracılığıyla uygulanabilirliğini tartışmaktadır. Bu doğrultuda öncelikle nitel araştırmaya dair birikim ile pandemi koşullarında nitel araştırma tekniklerini kullanan araştırmacıların deneyim ve önerileri incelenmiş, ardından bütünüyle çevrimiçi platformlar üzerinden gerçekleştirilen fenomenolojik araştırma, hem tasarım hem uygulama süreçleri açısından ilgili yazınla bir arada tartışılmıştır. Pandemi sürecinin, nitel tekniklerle yürütülen araştırmalarda zaman ve mekân esnekliğine bağlı olarak veriye giden yolu kısaltması; diğer yandan araştırmacı ve katılımcı arasında oluşturduğu mekânsal ayrım sebebiyle veriyi elde edebilmeyi zorlaştırması, imkânlar ve sınırlılıklar kapsamında bu çalışmanın temel tartışma maddeleridir. Neticede pandemi koşulları ortadan kalktığında dahi çevrimiçi araştırmanın, iyi bir alternatif olmanın ötesinde, araştırma sorusuna ve sahasına da yeni bir boyut getirebilecek olanakları barındırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Nitel Araştırmalarda Görüşme Tekniği

“…Ayrıca görüşmelerin anlık, kısa süreli ya da yaşam öyküsü görüşmeleri gibi uzun süreli ve birden çok sayıda gerçekleştirilen görüşmeler olabileceğine değinmiştir (Fontana ve Frey, 1994). Son zamanlarda özellikle yüz yüze görüşmelerin riskli olduğu bulaşıcı hastalık sürecinde e-görüşme, online görüşme kullanılır olmuştur (Erbuğ ve Özalkan, 2022). E-görüşme yüz yüze görüşmenin elektronik ortamda gerçekleştirilen halidir.…”