Osmanli Taşrasinda Görevli̇ Memurlarin Durumuna Dai̇r Bi̇r Örnek: Si̇ci̇ll-İ Ahvâl Kayitlari Işiğinda Malatya Doğumlu Memurlar

Abstract

Osmanlı Devleti, Tanzimat Dönemi'nde birçok alanda olduğu gibi bürokratik alanda da değişime sahne olmuştur. Değişimin bir ayağını memur yetiştiren okulların açılması oluştururken diğer ayağı memur istihdamı ile ilgili hususlar olmuştur. Osmanlı Devleti merkez teşkilatında görevli memurların sayısındaki artışa paralel olarak zamanla taşra teşkilatları da geniş bir memur kadrosunu barındırır olmuştur. Bürokratik sınıfın taşradaki gelişimini tespit edebilmenin en somut yolu ise buradaki kurumlarda görevli memur sınıfının incelenmesidir. Memurların özlük bilgileri ile ilgili oldukça zengin içeriğe sahip olan sicill-i ahvâl kayıtlarının muhteviyatı, ulaşılmak istenen bilgiler açısından doyurucu niteliktedir. Bundan dolayı geleneksel bir Osmanlı sancağı hüviyetinde bulunan Malatya'daki memur sınıfı, 1879 tarihinde Dâhiliye Nezareti bünyesinde oluşturulan Sicill-i Ahvâl Komisyonu'nca tutulan Sicill-i Ahvâl Defterleri'ndeki kayıtlar ışığında incelenmiştir. Çalışmadaki veriler, kayıtların sunduğu 50.000'den fazla memur içerisindeki Malatya doğumlu olan 137 memur hakkındaki bilgiler ile sınırlandırılmıştır. Bu çalışmada, memurların yaptıkları görevler, göreve başlama ve ayrılış tarihleri, haklarındaki soruşturmalar ve sonuçları, doğum yerleri ve tarihi, babaları ile ilgili bilgiler, memurluğa geçiş süreçleri, okudukları okullar, maaş durumları, konuştukları diller, aldıkları taltif ve rütbeler ile gayrimüslim ise mensubu olduğu millete dair bilgilere ulaşılması hedeflenmiştir. Belgeler ışığında söz konusu bilgilere erişilerek birçok açıdan