Ortaokul ve Lise Ders Kitaplarında Ses Konusundaki Metinlerin Okunabilirliği

Abstract

Bu araştırmanın amacı Türkiye’de ortaokul ve lise ders kitaplarında ses konusundaki metinleri okunabilirlik açısından incelemektir. Böylece öğrencilerin ses konusunu kavramaları için hazırlanmış olan bir öğretim materyalinin etkililiği hakkında fikir sahibi olmak mümkün olabilecektir. Bu nitel araştırmada 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Eğitim Bilişim Ağından ulaşılan ortaokullar için üç farklı fen bilimleri 6. Sınıf ders kitabı ve liseler için iki farklı fizik 10. Sınıf ders kitabı doküman olarak ele alınmıştır. Bu kitaplardaki ses konusundaki toplam 46 metin okunabilirlik açısından üç farklı okunabilirlik formülüyle incelenmiştir: Ateşman, Çetinkaya-Uzun ile Bezirci ve Yılmaz’ın formülleri. Araştırma sonucunda ortaokul ve lise ders kitaplarındaki ses konusundaki metinlerin çoğunun kitabın hitap ettiği sınıf düzeyinin üstünde olduğu görülmüştür. Bu da ortaokul ve lise ders kitaplarının sesle ilgili bölümlerindeki metinlerin okuduğunu kavrama için temel unsurlardan biri olan okunabilirlikle ilgili beklentiyi karşılamadığını göstermektedir. Bu doğrultuda ses konusuyla ilgili ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından ele alınarak sınıf düzeyine uygun hazırlanması önerilebilir.