Ortaokul Öğrencilerinin “Şehir” Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Yoluyla Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin “şehir” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi amaçlanmıştır. 2021-2022 eğitim öğretim yılında Muş ilinde bir ortaokulda öğrenimlerine devam eden 179 ortaokul öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilen araştırma, betimsel tarama modelinde nitel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Araştırmaya katılacak olan öğrencilere, 2 bölümden oluşan metafor formu dağıtılmıştır. Bu formun ilk bölümünde, öğrencilerin cinsiyet ve sınıf düzeyi bilgilerini öğrenmek için 2 farklı soruya ihtiyaç duyulurken; ikinci bölümünde, kavrama ilişkin algılarını belirleyebilmek için "Şehir ........ gibidir. Çünkü ........" ifadesine yer verilmesinin yeterli olacağı düşünülmüştür. Öğrencilerin 5-10 dakika arası sürede doldurdukları formlar üzerinden elde edilen veriler ise içerik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma kapsamında ortaokul öğrencilerinin toplam 82 farklı metafor geliştirdikleri tespit edilirken, bu metaforlardan en ön plana çıkanları “çiçek”, “ağaç”, “ev”, “çöplük” ve “hayat” olarak belirlenmiştir. Geliştirilen bu metaforların gerekçeleri temel alınarak 6 farklı kavramsal kategori oluşturulmuştur. Bu kategoriler; “sevgi ve güzellik anlayışı olarak şehir”, “olumsuz yargı olarak şehir”, “gereksinim olarak şehir”, “yoğunluk olarak şehir”, “mevcudiyet olarak şehir” ve “yanlış algı olarak şehir” şeklinde sıralanmaktadır.