Ortaokul Matematik Öğretmeni Adaylarının Kesirlerle Bölmeye Yönelik Dönüşüm Bilgilerindeki Değişim

Abstract

Bu çalışmanın amacı, kesirlerle bölme öğretimine yönelik Mesleki Gelişim Süreci’ne katılan ortaokul matematik öğretmeni adaylarının alan ve alan öğretimi bilgilerindeki değişimi Dörtlü Bilgi Modeli’nin Dönüşüm Bilgisi bileşenine dayalı olarak tespit etmektir. Çalışma 2019-2020 öğretim yılında bir devlet üniversitesinde öğrenim gören dört son sınıf ortaokul matematik öğretmeni adayı ile nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modeline dayalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada öğretmen adayları ilk olarak herhangi bir müdahale olmadan kesirlerle bölmenin öğretimine yönelik ilk ders planlarını hazırlamışlardır. Ardından bölme ve kesir konularını içeren Mesleki Gelişim Süreci oturumlarına katılmışlar ve bu süreç tamamlandıktan sonra ikinci ders planlarını ve kesirlerle bölme konusunu içeren Mesleki Gelişim Süreci oturumlarının tamamlanmasından sonra da üçüncü ders planlarını hazırlamışlardır. Daha sonra, her öğretmen adayının kesirlerle bölmeye yönelik öğretim süreçleri gözlemlenmiştir. Çalışmanın verileri öğretmen adaylarının yazılı dokümanları, gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmeler ve gözlemlerden oluşmaktadır. Veriler Dönüşüm Bilgisi’nin alt bileşenleri (örneklerin seçimi, öğretmenin gösterimleri, temsillerin seçimi ve öğretim materyallerinin kullanımı) ile ilişkili tematik kodlamalar kullanılarak içerik analizi ile analiz edilmiş ve öğretmen adaylarının bilgilerindeki değişimler ortaya çıkarılmıştır. Öğretmen adaylarının örneklerin seçimi ve temsillerin seçimi alt bileşenleri kapsamındaki değişimleri diğer alt bileşenlere göre daha fazla olmuştur.

Ortaokul Matematik Öğretmeni Adaylarının Kesirlerle Bölmeye Yönelik Problem Oluşturma ve Çözme Becerilerinin Gelişimi

“…Öğretmen adayları, ilk uygulamanın ardından mesleki gelişim süreci tamamlandıktan sonra yapılan son uygulamada, kesirlerle bölmenin anlamını içeren problemler oluşturmada ve problemleri çözerken kullandıkları stratejilerde gelişim gösterdikleri belirlenmiştir. Bu sonuçlar öğretmenlere ve öğretmen adaylarına kesirlerle bölme işleminin anlamını, problem oluşturabilmeyi, farklı temsil şekillerini kullanabilmeyi içeren öğretim fırsatları verildiğinde, alan ve alan öğretimi bilgilerinde gelişim gösteren araştırmaların (Lamberg ve Wiest, 2015;Mutlu ve Duatepe-Paksu, 2022;Rayner, 2007;Seçir, 2017;Tirosh, 2000;Zembat, 2004) bulguları ile paralellik göstermektedir.…”

“…Bu değişimler problemleri çözerken sadece ters çevir çarp ya da ortak payda algoritmalarından faydalanmalarının yanında farklı temsil şekillerini (alan modeli ve sayı doğrusu modeli) kullanarak işlemin sahip olduğu anlamı açıklama yönünde olmasıdır. Alanyazında da öğretmen ve öğretmen adaylarına farklı öğretim fırsatları verildiğinde farklı temsil şekillerini kullanarak çözümlerini genişlettikleri yönünde değişim gösterdikleri belirtilmektedir (Lamberg ve Wiest, 2015;Mutlu ve Duatepe-Paksu, 2022;Rayner, 2007;Seçir, 2017;Tirosh, 2000;Zembat, 2004). Bu değişimin mesleki gelişim sürecinde, problemleri çözerken farklı temsil şekillerinin öğrencinin zihninde yaratacağı kavramsal anlamanın sağlanabilmesini destekleyecek şekilde yer alan uygulamaların bir yansıması olduğu düşünülmektedir.…”

“…Alanyazında öğretmen adaylarına ve öğretmenlere, kesirlerle bölme işleminin anlamını, problem oluşturabilmeyi, farklı temsil şekillerini kullanabilmeyi içeren öğretim fırsatları verildiğinde alan ve alan öğretimi bilgilerinde gelişim gösterdikleri belirtilmiştir (Lamberg ve Wiest, 2015;Mutlu ve Duatepe-Paksu, 2022;Rayner, 2007;Seçir, 2017;Tirosh, 2000;Zembat, 2004). Yapılan çalışmalar öğretmen adaylarının kesirlerle bölmeyi içeren problemleri oluşturmakta sınırlılıklarının olduğunu ve problemleri daha çok ezbere yaklaşımları kullanarak çözdüklerini göstermektedir (Ball, 1990;Doğan-Coşkun, 2019;Işık, 2011;Işıksal, 2006;Leung ve Carbone, 2013;Simon,1993;Seçir, 2017).…”