Örgütsel Vatandaşlık Davranışının İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde Aşırı İş Yükünün Aracılık Rolü

Abstract

Yüksek ve küresel rekabet ortamında işletmeler rakiplerine üstünlük sağlayarak ayakta kalma mücadelesi vermektedirler. Bu mücadelede başarılı olmanın en önemli şartlarından bir tanesi de, çalışanların güçlerinden ve yeteneklerinden azami fayda sağlayabilmektir. Bu kapsamda örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD), çalışanların işletmeye olan katkılarının biçimsel rollerinin ötesine geçtiği önemli bir davranış biçimidir. Organ (1983), ÖVD'yi "biçimsel ödül sisteminde doğrudan ve tam olarak dikkate alınmayan, fakat bütün olarak örgütün fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olan, gönüllülüğe dayalı isteğe bağlı çalışan davranışları" olarak tanımlamaktadır. İşten ayrılma niyeti, çalışanların örgütten ayrılma konusundaki bilinçli ve temkinli bir kararı veya eğilimi olarak tanımlanmaktadır (Bartlett, 1999: 70). İşletmelerde çalışanların sık sık işten ayrılmaları yani, işgücü değişim hızının yüksek olması önemli sıkıntılara sebep olabilmektedir (Demir ve Tütüncü, 2010:67). Bu nedenle özellikle kalifiye çalışanların uzun süreli olarak çalışmaya devam etmeleri arzu edilmektedir. Zira, örgütte sosyalleşen, belli performans seviyesine ulaşan çalışanların işletmeden ayrılmaları eğitim, oryantasyon ve düşük performanstan kaynaklanan maliyetlere sebep olabileceği düşünülmektedir. Çalışanların işten ayrılma niyetlerini etkileyen faktörlerden birisi de aşırı iş yüküdür (Jones vd., 2007: 664-665). Aşırı iş yükü, çalışanların fazlaca yüklendiği roller olarak tanımlanmakta ve uzun zaman çalışmayı, ezici ve zorlayı görevleri kapsadığı ifade edilmektedir (Greenhaus vd., 1989). Elloy ve Smith (2003); aşırı iş yükünün nitel olarak işten gelen taleplerin ya da görevlerin çok zor olması ile ortaya çıkarken, nicel olarak aşırı iş yükünün bireyin birden çok farklı görevi yapması gerekirken, bunları, yerine getirememesinden kaynaklandığını belirtmektedir (Derya, 2008:14). Bu çalışmanın sorunsalı turizm sektöründe çalışanların sergiledikleri ÖVD'nin iş performansları ve işten ayrılma niyetleri üzerine etkisinde aşırı iş yükünün aracılık rolünün olup olmadığının ortaya konul

Örgütsel Bağlılık ile İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisinde Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Aracılık Rolü (The Mediating Affect of Organizational Citizenship Behavior on the Relationship between Organizational Commitment, Job Satisfaction, and Turnover Intention)

“…Thus, H4 was accepted, but H5 was rejected. These results were supported by Ahmad et al, 2010;Çelik and Çıra, 2013;Demirel and Özçınar, 2009;Paillé and Grima, 2011. According to the results of regression analyzes, it was maintained that organizational citizenship behavior was a partial mediator in the organizational commitment and job satisfaction relationship. Nevertheless, it has no mediator role on the relationship between organizational commitment and intention to leave.…”

The Effect of Learned Resourcefulness on Employee Performance and Examining Differences in Terms of Socio-Demographic Characteristics

“…Bu araştırmada, ölçeğin orijinaline uygun olarak öğrenilmiş güçlülük ölçeği tek boyut olarak kullanılmıştır. Rosenbaum'un (1980) geliştirdiği öğrenilmiş güçlülük ölçeği, yerli ve yabancı literatürde çok sayıda araştırmada tercih edilmiştir (Örneğin; Kennett & Keefer, 2006;Yürür & Keser, 2010;Özdemir, 2015;Chen vd., 2015;Topçu & Yücekaya, 2017 Tutar & Altınöz, 2010;Çelik & Çıra, 2013;Yılmaz, 2016).…”

Examining Work Engagement and Job Satisfaction Variables in their Relations with Job Performance and Intention to Quit

“…When the literature was reviewed, the studies examining the relation between intention to quit and the performance share the finding of significant and negative correlation between two variables (Tuten and Neidermeyer, 2004;Zimmerman and Darnold, 2009;Çelik and Çıra, 2013;Begenirbaş and Çalışkan, 2014 ;Fabi et al, 2015). There was only one study examining the relation between work engagement and intention to quit, and performance (Halbesleben and Wheeler, 2008); this study found out that the intention to quit had a significant and negative relation with the other two variables whereas there was a significant and positive relationship between work engagement and job satisfaction.…”