Omega Yağ Asitleri: Biyolojik Etkileri ve Bitkisel Kaynakları

Abstract

Review ArticleÖZET Diyetin önemli bileşenlerinden olan omega yağ asitleri yaygın olarak omega-3, omega-6, omega-9 olarak bilinmektedir. Omega yağ asitlerinin en zengin besin kaynakları bitkisel yağlar ve balık yağlarıdır. Omega-3 ve omega-6 zorunlu olarak dışarıdan alınması gereken esansiyel yağ asitlerindendir. Omega-3, α-linolenik asit (ALA) bitkisel kaynaklı iken; eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) balıklarda bol miktarda bulunmaktadır. Bitkilerin tohumları ve özellikle fındık, ceviz gibi sert kabuklu meyveler başlıca omega yağ asidi kaynaklarıdır. Başta omega-3 olmak üzere omega yağ asitlerinin kardiyovasküler hastalıklar, bilişsel fonksiyonlar, metabolik bozukluklar, enflamatuvar hastalıklar, oksidatif stres, cilt rahatsızlıkları, göz hastalıkları, psikiyatrik bozukluklar ve Alzheimer gibi birçok hastalıkta olumlu etkileri vardır ve tedavide kullanılmaktadırlar. Ayrıca fetal gelişimin sağlanmasında da etkin rol oynadıkları bilinmektedir. Sağlık üzerindeki yararlı etkilerin görülebilmesi için omega-6/omega-3 oranının düşük olması gerekmektedir. Biyolojik etkilerinin birçoğunun mekanizması henüz tam olarak aydınlatılamamıştır. Bu makalede, önemli omega yağ asitleri hakkında genel bilgilerin, bulundukları bitkisel kaynakların, biyolojik etkilerinin ve kullanımlarının derlenmesi amaçlanmıştır

Nutrition and Nutritional Problems in Multiple Sclerosis Disease: Traditional Review

“…10,17 Yağlar Eikosapentaenoik asit (EPA), dokosaheksaenoik asit (DHA) ve alfa-linolenik asit (ALA) miyelin kılıf oluşumuna katılarak sinir iletimini optimize etmeye yardımcıdır. 18 MS hastaları üzerinde yürütülen (n=2.303) kohort çalışmada; balık tüketimi, keten tohumu ve omega-3 yağ asidi takviyesinin yaşam kalitesini artırdığı ve sakatlık seviyesini azaltmaya yardımcı olduğu bildirilmiş ancak nüks ve relaps sayısında değişiklik gözlenmemiştir. 19 Yapılan başka çift kör kontrol klinik çalışmada ise RRMS hastalarının (n=116) yaşam kalitesi ve nüks sayısı ile linoleik asit ve oleik asit farkı incelenmiştir.…”

The Effects of Seafoods Consumptıon on the Immune System

“…Omega yağ asitlerinin genel olarak antioksidan, antiinflamatuvar, antikanser etkisi vardır. Omega-3 ve omega-6 çoklu doymamış yağ asitleri trombosit agregasyonunda, zara bağlı enzimlerin taşınmasında ve immün sistemin işleyişinde insanlar açısından önemli rol oynar (Salar & Ayşe, 2021). Ayrıca vücutta enfeksiyona ilk yanıt veren nötrofillerin işlevini de artırır.…”

Characterization of Some Phytochemical Properties of Myrtle (Myrtus communis L.) Fruits Grown in Different Regions

“…Omega yağ asitlerinin kalp damar, kanser oluşumu, santral sinir sistemi ve beyin sağlığı üzerine etkilerini araştıran çalışmalar, diyette birlikte bulunma oranlarının önemini ortaya koymaktadır (Gogus & Smith, 2010). Omega-6/omega-3 oranının organizmanın fizyolojisi ile uyumlu olarak sağlanması antioksidan özellik etkiler için önemlidir; diyet içeriğindeki omega-6/omega-3 oranı 2-3:1 arası olduğunda inflamasyonu önlediği ve oranın 5:1 düzeyini geçmemesi gerektiği ifade edilmiştir (Simopoulos, 2002;Salar & Ayşe, 2021). Sonuç olarak, temel yağ asitleri vücut tarafından sentezlenemediğinden gıdalarla belli oranlarda alınması gerekir.…”