Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Tarama modelindeki bu çalışmanın katılımcılarını, seçkisiz örnekleme yöntemiyle belirlenen 408 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Çalışmada, veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Envanteri-Eğitimci Formu ve Örgütsel Sinizm Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizinde bağımsız örneklemler için t testi, Tek Faktörlü ANOVA ve Pearson korelasyon analizi gibi parametrik testler kullanılmıştır. Mesleki tükenmişliğin Duygusal Tükenme boyutu ve duyarsızlaşma boyutu ile örgütsel sinizmin kurumdan uzaklaşma, performansı düşüren etkenler, okula karşı olumsuz tutum, kararların alınmasına katılım boyutları ve sinizm ölçeğinin genel toplamı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Mesleki tükenmişliğin Kişisel Başarı boyutu ile örgütsel sinizmin kurumdan uzaklaşma, okula karşı olumsuz tutum, kararların alınmasına katılım boyutları ve sinizm ölçeğinin genel toplamı arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Mesleki tükenmişliğin Kişisel Başarı boyutu ile örgütsel sinizmin performansı düşüren etkenler boyutu arasında ise bir ilişki bulunmamıştır.

Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile Örgütsel Sinizm Tutumlarının İncelenmesi

“…The relationship between the dimensions of emotional exhaustion or depersonalization and organizational cynicism attitude was positive and the relationship between the dimension of personal accomplishment and organizational cynicism attitude was negative. It was parallel with the findings of Mahmood and Sak (2019),…”

“…Tarama modeli, bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımı olarak açıklanmaktadır (Karasar, 2005 (Cinay, 2015;Çolakoğlu, 2014;Gürbüz, 2008;Koç, 2015;Tunaboylu, 2015;Yalçın, 2013), bazı çalışmalarda bu değişkene göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (Adiloğulları, 2013;Çintiriz, 2016;Erkul, 2014;Ertürk, 2012;Tunç, 2013 (Amasralı, 2016;Karademir, 2016;Kılıç, 2011;Polat, 2014), bazıları ile de örtüşmemektedir (Bölükbaşıoğlu, 2013;Mahmood ve Sak, 2019;Özcan, 2014;Polatcan, 2012;Uzun, 2015;Yıldırım, 2015;Yüksel, 2015 Kılıç, 2013;Polat, 2014), bazıları ile de örtüşmemektedir (Mahmood ve Sak, 2019;Polatcan, 2012;Özcan, 2014;Uzun, 2015;Yıldırım, 2015;Yüksel, 2015). Bu sonuç, genç ve idealist öğretmenlerin eğitim sistemine girdiklerinde aradıklarını bulamamalarıyla ilgili olabileceği gibi, kıdemli öğretmenlerin yıllar geçtikçe okul sistemine entegre olup, birçok olumsuz durumu kabul etmiş olmalarından da kaynaklanıyor olabilir.…”

“…Öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları öğrenim düzeylerine göre anlamlı farklılık göstermemiştir. Bu bulgu, daha önce yapılmış bazı çalışmaların bulguları ile paralellik gösterirken (Bölükbaşıoğlu, 2013;Kuşçu, 2020;Uzun, 2015;Yıldırım, 2015;Yüksel, 2015), bazılarınınki ile örtüşmemektedir (Mahmood ve Sak, 2019;Polat, 2014). Ayrıca, Ergen…”

“…Teaching is a profession that job burnout is often experienced because the responsibility of a teacher is big and expectations of people such as principals, parents or students from teachers increase their responsibility. It also increases teachers' stress levels and so levels of their job burnout (Mahmood and Sak, 2019).…”

Örgütsel Adalet Algisi Ve Tükenmi̇şli̇k Arasindaki̇ İli̇şki̇de Örgütsel Si̇ni̇zmi̇n Araci Rolü

“…Örgütsel adalet boyutları ile sinizmin, tükenmişlik boyutlarından "kişisel başarı hissinde azalma" üzerinde istatistiki olarak açıklayıcı katkıya sahip olmadığı; örgütsel adalet boyutlarından "işlemsel adalet"in de tükenmişlik ve sinizm üzerinde istatistiki olarak açıklayıcı bir katkıya sahip olmadığı analiz bulguları arasındadır. Mevcut araştırmanın bulguları örgütsel sinizm ve tükenmişlik arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar (Tunç, 2018;İbrahimağaoğlu ve Can, 2017;Gün ve Baskan, 2017;Mahmood, 2017;Dillon, 2018;Farjam vd, 2018;Akhigbe ve Gail, 2017) ile tutarlılık göstermektedir. Tunç (2018), sağlık kurumları çalışanları üzerinde gerçekleştirdiği araştırmasında örgütsel sinizmin tükenmişlik üzerinde pozitif yönde bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşmıştır.…”