Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Toplumsal Cinsiyet Algılarında Ailenin Rolü

Abstract

ÖZ:Bu çalışmanın amacı okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarında ailenin rolünü belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu alt ve orta sosyoekonomik düzeyde çeşitli aile yapılarından gelen ve aynı ana sınıfına devam eden 8 çocuk ve onların anneleri oluşturmaktadır. Durum çalışması modeliyle desenlenmiş bu çalışmada veriler çocuklarla birebir görüşmeler, gözlem ve müdahalesiz etkinlikler aracılığıyla toplanmıştır. Ayrıca çocukların anneleriyle, aile yapıları ve toplumsal cinsiyet algıları ile ilgili olarak görüşmeler yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, çocukların kadına ve erkeğe ilişkin kalıp yargısal görüş belirtmelerinde annelerinin ev hanımı olması, annelerin şiddete uğraması ve çocukların buna tanıklık etmesi, aile içi sorumlulukların geleneksel bir şekilde dağılması gibi faktörlerin etkili olduğu belirlenmiştir. Hem annesi hem de babası ev işlerinde sorumluluk alan çocukların babası sorumluluk almayan çocuklara göre ev içi sorumluluklar konusunda daha az kalıp yargısal oldukları, annenin çalışma durumunun genel olarak kadın ve erkeğe ilişkin kalıp yargıları etkilemediği belirlenmiştir. Baba baskısı olmayan, karşı cinsiyetten kardeşi olan ve kendisine karşı cinsiyete özgü oyuncak alınan çocukların oyun ve oyuncak tercihlerinde daha az kalıp yargısal tercihlerde bulundukları belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlardan yola çıkarak cinsiyet eşitliği duyarlılığını artırmak amacıyla aile eğitimlerinin düzenlenmesi ve okul öncesi eğitim programlarının cinsiyete duyarlı etkinlikleri içermesi gerektiği söylenebilir. Anahtar sözcükler:Okul öncesi dönem, toplumsal cinsiyet, aile yapısı, anne ABSTRACT: The purpose of the study is to determine the role of families in preschool children's perception of gender. Participants are eight children from varying family structures of lower and middle socio-economic levels, attending the same nursery class, and their mothers. Data were collected through observation, interviews with the children and their mothers and the activities without any intervention. According to the findings of the study, it was determined that factors such as the children's mothers being house wives, being subjected to domestic violence witnessed by their children, and the traditional distribution of domestic responsibilities are effective on children's stereotype opinions concerning man and woman. Also, children whose mothers and fathers take joint responsibility in household labor are less stereotypical than those whose fathers do not participate in domestic responsibilities. Employment status of the mother generally does not impact children's perception on men and women. It was also determined that children that are not oppressed by their fathers, that have a opposite sex sibling, and that are given toys peculiar to the opposite sex have less stereotypical preferences in terms of toys and play.

Assessment of the Relationship between Toy Preferences of Preschool Children and Their Play Behaviors and Social Emotional States

“…Başka bir çalışmada, ebeveynlerin kızları için bebek, ev ve mutfak seti gibi oyuncakları, erkekler için ise asker maketleri, araba, tabanca, tamir seti gibi oyuncakları tercih ettiği belirtilmiştir (13) . Güder ve Yıldız'ın (14) çalışmasında ise, kızların daha çok bebek ile erkeklerin ise arabalar ile oynadığı belirtilmiştir. Başka bir çalışmada da ebeveynlerin kız çocukları için bebekleri tercih ederken erkek çocukları için araba, maket, hayvan figürü gibi oyuncakları tercih ettiği belirtilmiştir (15) .…”

Development of Selcuk Sexual Development Scale (36-72 Months)

“…Çocukların cinsel gelişimini inceleyen araştırmalara bakıldığında, çok sayıda araştırmanın olduğu görülmekle birlikte incelenen konu ve kullanılan ölçeklerin genellikle cinsiyet kalıp yargıları incelemeye yönelik olduğu görülmektedir (Aksoy, 1990;Aydilek-Çiftçi, 2011;Baran, 1995;Barutçu, 2002;Edelbrock & Sugara, 1978;Gündüz-Şentürk, 2015;Güney, 2012;Başal & Kahraman, 2011;Köseler, 2009;Lamb & Roopnarine, 1979;Langlois & Downs, 1980;Lobue & DeLoache, 2011;Özdemir, 2006;Özkan, 2009;Şıvgın, 2015;Şirvanlı-Özen, 1992;Yağan-Güder, 2014). Cinsel gelişimin bilişsel, duygusal alanlarla da ilişkili olduğu düşünüldüğünde sadece cinsiyet kalıp yargının ölçülmesi yeterli olmamaktadır.…”

Predicting the psychological resilience levels of university students according to some variables

“…For instance, while girls are traditionally addressed through words associated with gracefulness, tininess and tenderness; while words with connotations of strength are predominant in boys' care (Eser, 2010). Gender refers to the entire set of elements that define how individuals are socially perceived based on their sex and the way males or females are expected to perceive, think, feel, act, appear and dress (Akın & Demirel, 2003;Altınova & Duyan, 2013;Polat, 2010;Yağan-Güder & Güler-Yıldız, 2016).…”

“…Örneğin, kız çocuklar zarifliği, minikliği ve hassaslığı vurgulayan kelimelerle sevilirken, erkek çocuklar daha çok güçlülük ifade eden kelimelerle sevilirler (Eser, 2010). Toplumsal cinsiyet, bir kişinin cinsiyetinden ötürü toplum tarafından nasıl algılandığını; erkeğin ya da kadının nasıl algılaması, düşünmesi, hissetmesi, davranması, görünmesi ve giyinmesi gerektiğini tanımlayan bileşenlerin tümüdür (Akın & Demirel, 2003;Altınova & Duyan, 2013;Polat, 2010;Yağan-Güder & Güler-Yıldız, 2016).…”